Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEMİH ORKUN
Danışman: Ayfer Alper
Özet:
Bu çalışmanın temel amacı, Ankara Üniversitesi 2023-2024 Güz ve Bahar
döneminde E-Kampüs öğrenme ve yönetim sistemi ortamında asenkron olarak
yürütülen Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) dersini alan 1. sınıf öğrencilerinin
derslere katılımlarını, etkileşimlerini ve öğrenme performanslarını öğrenme analitiği
araçları ile ölçmek ve düşük olan boyutları artırmak için ders tasarımında interaktif bir
yöntem geliştirerek, bu yöntemin öğrenen grupların öğrenme performansını tahmin
etmedeki etkinliğini incelemektir. Bu kapsamda Bilgi ve İletişim Teknolojileri 101 (BİT
101) Bilgi ve İletişim Teknolojileri 102 (BİT 102) ele alınmıştır.
Araştırmada öğrenme analitiği süreci yürütülerek betimleyici ve yordayıcı
analitikler kullanılmıştır. Bu bağlamda, Ankara Üniversitesi E-Kampüs ortamındaki
2023-2024 Bahar döneminde asenkron bir şekilde yürütülen BİT 101 dersini alan 5.558
öğrencinin verileri öğrenme analitikleri türlerinden betimleyici analitikler kullanılarak
Altair AI Studio aracı ile analiz edilmiştir. Bu inceleme sonucunda öğrencilerin derslere
katılımlarının ve etkileşimlerinin düşük olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlardan yola
çıkarak yapılmış olan araştırma üç aşamadan oluşmuştur. Birinci aşamasında; bahar
döneminde BİT 102 dersini alan 2558 kişilik öğrenen grubun katılımlarını,
etkileşimlerini ve öğrenme performanslarını artırmaya yönelik, etkileşimsiz içerikler
H5P aracı kullanılarak etkileşimli hale dönüştürülerek öğrenme süreçleri ve tasarımları
geliştirilmiştir. Üç ay boyunca asenkron olarak gerçekleştirilen e-öğrenme sürecinde,
öğrenen grupların katılım, etkileşim ve öğrenme performanslarındaki değişimler
öğrenme analitiği teknikleri kullanılarak incelenmiştir. BİT 101 ve BİT 102 ortaya
çıkan etkileşim, katılım ve öğrenme performansı verileri açısından anlamlı bir farkın
olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında; öğrenen grupların
9
modüller üzerindeki etkileşim sıklıklarının öğrenme performanslarındaki başarı
durumlarını tahmin edebilme düzeylerini belirleyebilmek için yordayıcı analitikler
kullanılarak, etkileşim verilerinin öğrenme performansı üzerindeki ağırlıkları tespit
edilmiştir. Üçüncü aşamasında ise, etkileşimli içeriklere yönelik öğrencilerin
memnuniyet düzeyleri ortaya konmuştur.
Araştırma sonuçlarına göre, etkileşimli içeriklerin öğrenci katılımı, etkileşimi ve
öğrenme performansı üzerinde önemli bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Ankara
Üniversitesi E-Kampüs ortamında yürütülen BİT dersleri kapsamında, etkileşimsiz
içeriklerin kullanıldığı BİT 101 dersine kıyasla, etkileşimli içeriklerin kullanıldığı BİT
102 dersinde öğrencilerin etkinlikleri tamamlama oranlarının, derslere katılım
sıklıklarının ve öğrenme performanslarının belirgin şekilde daha yüksek olduğu
gözlemlenmiştir. Araştırma kapsamında yapılan analizler sonucunda, BİT 101 dersinde,
öğrenme performansını tahmin etme sürecinde Derin Öğrenme (Deep Learning)
algoritmasının en yüksek doğru sınıflandırma oranı %85 olarak; BİT 102 dersinde
etkileşimli içeriklerin kullanıldığı ortamda, Random Forest algoritması ile yapılan
tahminlerde ise doğru sınıflandırma oranı %88 olarak hesaplanmıştır. Bu modellere
göre, BİT 101 dersi içerisinde yer alan sınav ve quiz etkinliklerinin güncellenmesi ve
gönderilmesi süreçlerinin öğrencilerin öğrenme performansını tahmin etmede en yüksek
ağırlığa sahip olduğu tespit edilirken, BİT 102 dersinde ise, konu anlatımlarının
bulunduğu etkileşimli içeriklerdeki etkileşim sıklıkları ve öğrencilerin bu içeriklere
katılım sürelerinin öğrenme performansını tahmin etmede en yüksek ağırlığa sahip
olduğu ortaya çıkmıştır. Son olarak, BİT 102 dersindeki etkileşimli içeriklerin
kullanılması öğrencilerin genel memnuniyet düzeylerini olumlu yönde etkilemiştir.
Öğrencilerin, etkileşimli içeriklerin derslere katılım süreçlerine ve öğrenme süreçlerine
katkısını yüksek oranda olumlu değerlendirdikleri görülmüştür.