Kütüphanelerde yönetim bilgi sistemleri ve bir model önerisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAKAN ANAMERİÇ

Danışman: OYA GÜRDAL

Özet:

Diğer tüm organizasyonlarda olduğu gibi kütüphane yöneticileri de yönetimin planlama, örgütlenme, yürütme, koordinasyon, karar verme ve denetim fonksiyonlarında kullanmak amacıyla bilgiye gereksinim duymaktadır. Yöneticilerin gereksinim duyduğu bilgi, kendileri ve kurumlan için yaşamsal öneme sahiptir. Yöneticilerin gereksinim duyduğu bilgi, yönetim bilgisi olarak ifade edilmektedir. Yönetim bilgisi, bilgi merkezinin iç ve dış kaynaklarında çeşitli bilgi sistemleri yardımıyla toplanarak işlenmekte ve yöneticilere iletilmektedir. Bu bilgi sistemi türlerinin en önemlilerinden biri de yönetim bilgi sistemleridir. Yönetim bilgi sistemleri, 1970'li yılların başında bilgisayar teknolojisine bağlı olarak gelişen ve organizasyon içerisinde çeşitli kademelerdeki yöneticileri bilgi yönünden destekleyen bir bilgilendirme sistemidir. Yönetim bilgi sistemleri, karar verme ve planlamanın gerçekleştirilmesi, koordinasyonun kurulması ve denetimin desteklenmesi süreçlerinde, yöneticilere kolaylıklar sağlamaktadır. Yönetim bilgi sistemleri, kütüphane yöneticilerine seçim ve sağlama, kataloglama ve sınıflama, süreli yayınlar, ödünç verme, elektronik kaynaklar, danışma bölümü ve bibliyografik tarama işlemleri ile ilgili bilgi sağlar. YBS kütüphane yöneticilerine aynı zamanda, kütüphanenin etkinliği, verimliliği, performansı ve kullanıcı tatmini hakkında da bilgi sunmaktadır. YBS, böylelikle kütüphanelerde; karar verme, planlama, çalışanlar ile bölümler arasında koordinasyonu sağlanma ve kütüphane işlem ve hizmetlerinin denetlenmesi süreçlerinin en üst düzeyde yaşanmasını olanaklı kılmaktadır. AbstractSUMMARY Library managers, like managers in other organizations, require information in order to use in planning, organizing, directing, coordinating, decision making, and control functions of the management. The information required by managers has vital importance for their organizations as well as for themselves. The information needed by managers is usually called management information. Management information is collected through internal and external sources of libraries by using several information systems. This collected information is processed and transferred to managers. The most important one among the several information systems is management information systems (MIS). Management information systems, depending on the developments of computer technology improved since the early 1970's. Since then MIS is a informating system which supplies the managers in several management levels. MIS aims to facilitate the implementation of decision making, planning, coordinating and controlling processes of the management. MIS provides information to library managers related to several library operations and services regarding selection and acquisition, cataloging and classification, serials control, circulation, electronic resources, reference, and literature searching. MIS offers information about library effectiveness - efficiency, performance, and user satisfaction as well. Thus MIS aims to facilitate decision making and planning processes of the library manager in particular. These processes are focused on the coordination between employees and departments as well as the control of library operations and services.