Dolandırıcılık suçu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ESRA YIRTIMCI

Danışman: DEVRİM GÜNGÖR

Özet:

Dolandırıcılık suçu, failin, hileli davranışlarla bir kimseyi aldatarak; aldatılan veya bir başkasının zararına olmak üzere, kendine veya üçüncü bir kişiye, malvarlığına ilişkin yarar sağlaması şeklinde tanımlanabilir. Bu suç, karmaşık ekonomik ilişkilerin ortaya çıkardığı, malvarlığına karşı işlenen suçların tipik örneğini oluşturur ve en sık işlenen suçlardan biridir. Dolandırıcılık suçunun, karmaşık ekonomik ilişkilerin ortaya çıkardığı bir suç tipi olduğu göz önüne alındığında; bu suçun gelişimi ve bağımsız bir suç tipi olarak düzenlenmesi de ticari hayattaki gelişmelere paralel bir şekilde olmuştur. Dolandırıcılık suçu ile korunan malvarlığı değerleri taşınır veya taşınmaz mallar olabileceği gibi, ekonomik değeri olmayan ancak sahibi bakımından manevi değer taşıyan ve maddi varlığı olan eşya veya maddi varlığı olmamakla birlikte, örneğin, alacak hakkı da olabilir. Bu suç, herkes tarafından işlenmesi mümkün olan genel bir suçtur. Bununla birlikte, failin sıfatı, kimi zaman suçun ağırlaşmasına neden olurken; kimi zaman da şahsi cezasızlık nedeni veya cezadan indirim yapılmasını gerektiren şahsi neden olabilir. Dolandırıcılık suçunun mağduru, suçun kanuni tanımında yer alan hileli davranışlarla aldatılan veya bunun sonucunda malvarlığı zarara uğrayan kişidir. Hileli davranışlarla aldatılan kişinin ayırtım gücüne sahip olması gerekir. Dolandırıcılık suçunun maddi unsuru, failin, hileli davranışlarla mağduru aldatması neticesinde, onun veya başkasının zararına olmak üzere kendine veya başkasına yarar sağlamasıdır. Dolandırıcılık suçunun maddi unsurunun hareket kısmını hileli davranışlar oluşturur. Kanun'da hileli davranışların tanımı yapılmamıştır. Hilenin icrai veya ihmali davranışlarla çeşitli şekillerde gerçekleştirilmesi mümkündür. Hileli davranışlar neticesinde mağdur adatılmakta ve kendisinin veya üçüncü bir kişinin zararına faile veya üçüncü bir kişinin lehine yarar sağlayacak malvarlığına ilişkin tasarrufta bulunmaktadır. Suçun, manevi unsuru genel kasttır. Fail, gerçekleştirdiği davranışların hileli olduğunu, mağduru aldatacağını bilerek ve isteyerek hareket etmelidir. Bununla birlikte, failin hileli davranışlar sonucu aldatılan mağdurun aldatılmanın etkisiyle kendisinin veya başkasının malvarlığında azalma meydana getirecek tasarrufta bulunacağını öngörmesi ve istemesi de gerekir. Bu suçun, olası kastla da işlenmesi mümkündür. Suçun unsurları arasında yarar sağlamanın sayılması, bu suçu özel kast ile işlenebilen bir suç haline getirmez. Suçun işlenmesi sırasında kullanılan araçlar, mağdurun içinde bulunduğu bazı durumlar, failin sıfatı, kimi mesleki faaliyetler sırasında suçun işlenmesi, failin saiki bazı hallerde suçun nitelikli hali olarak düzenlenmiştir. Kanunda malvarlığına karşı suçlara ilişkin olarak öngörülen etkin pişmanlık hali, şahsi cezasızlık ve cezadan indirim yapılmasını gerektiren şahsi nedenler ile yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında uygulanacak güvenlik tedbirlerine ilişkin hükümler dolandırıcılık suçunda da uygulanır. Bundan başka, hırsızlık suçu bakımından da öngörülen suçun hukuki bir alacağın tahsili amacıyla işlenmesi şeklindeki cezayı hafifleten neden dolandırıcılık suçu için de öngörülmüştür. Hileli davranışların gerçekleştirilmesinde çoğu zaman başka bir suçun da işlenmesi nedeniyle dolandırıcılık ile bu suçların içtimaı meselesi içtimaya ilişkin genel kurallara göre çözülür. Bu nedenle bu suçun benzer suçlardan ayrılması önem taşır. Abstract Fraud crimes can be defined as the fraudulent behavior that one misleads by deceiving or causing injury to another of whom the assets are seized to have personal utility. This crime, which is generated as a result of complex economic relations, constitutes the basic example of the most precedent crime that is committed against private property. When it is regarded that the offence of fraud is a type of crime that is brought up by complex economic relations, it can be claimed that the development of the crime is parallel to the developments in the commercial realm. While the property protected by the law of fraud can be either real estate or goods, the commodity that does not have material value but incorporeal importance to the proprietor may be bound to the same contingent claim. This crime is at possible processing of a general crime. While the role of the perpetrator can end up to aggravate the crime, while some time there can be the condition for personal reasons or necessary discounts to be immune from punishment. The victim of the offence of fraud is legally defined as the one who is deceived by the fraudulent and as a result suffering from damage to the private property. What is more, the one to be deceived has to be in full judicial faculty. The objective element of fraud crimes is the benefit of the penetrator or another, or the real injury of the victim of crime or another, which occur as a result of fraudulent behavior of the penetrator. The subjective element of fraud crime is the intent. In such a case, by the perpetration of fraud crime, which is resulted in fraudulent behavior, another crime is committed, is the issue of the general rules of the concurrence of crimes.