Kripto para birimleri ve suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DERYA MUTLUOĞLU

Danışman: MUHARREM ÖZEN

Özet:

Dünya genelinde ve ülkemizde hızla gelişen blokzincir teknolojisinin finans alanını kökten bir şekilde etkileyeceği düşünülmektedir. Blokzincir teknolojisinde dağıtık defter teknolojisi kullanılmakta ve böylece güvenilir bir otorite veya merkezi sunucuya ihtiyaç duymadan işlemler gerçekleştirilmektedir. Sanal para birimlerinin alt bir üyesi olan kripto para birimleri bu teknolojiler temelinde geliştirilmiş ve hala daha geliştirilmeye devam etmektedir. Sanal para birimleri, ödemelerin daha kolay, daha hızlı ve daha az maliyetli olarak gerçekleştirilmesini sağlamakla beraber geleneksel finansal ürünleri kullanmayanlar için de alternatif oluşturmaktadır. Sanal para birimleri, bu faydalarının yanı sıra yetkili otoriteler tarafından uygun bir şekilde düzenlenmediği takdirde; suçların işlenmesinde bir araç olarak kullanılabilme ve suçluların finansal işlemleri için güvenli bir liman olma riskini de barındırmaktadır. Özellikle; merkezi olmayan yapısı, anonim hesaplar üzerinden hesap açılışının gerçekleşebilmesi ve siber saldırılara açık olması gibi etkenler kripto para birimlerini suçlular tarafından aklama suçunda kullanılmak üzere cazip hale getirebilmektedir. Kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede önemli bir rol oynayan Financial Action Task Force (FATF) tarafından son yıllarda yapılan çalışmalarda da kripto para birimlerinin taşıdığı riskleri vurgulanmakta ve alana ilişkin uygun düzenlemeler yapılmasını tavsiye etmektedir. Bu çalışmada, ilk bölümde paranın teorisine ve sanal para birimlerine ilişkin temel kavramlara yer verilecek olup; buna bağlı olarak kripto para birimlerinin ve blokzincir teknolojisinin temel çalışma prensiplerine yer verilmiştir. Ardından kara para aklamaya dair genel çerçeve ortaya konulmuş ve kripto para birimleri ile aklama suçu arasındaki bağlantı araştırılmıştır. Bu bağlamda son bölümde; kripto para birimlerinin 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 282. maddesinde düzenlenen "Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama" suçu ile ilişkisi incelenerek; ilgili suç unsurlarına ayrılarak incelenmiştir. The fast-evolving blockchain technology have the potential to radically change the financial landscape around the world and our country. By using the distributed ledger with blockchain technology, financial transactions are completed without the need of a trusted authority or central server. Cryptocurrencies which is a type of virtual currencies still have been developed with using these technologies. Virtual currencies could make payments easier, faster, and cheaper; and additionally provide alternative methods for those without access to regular financial products. But without proper regulation, they risk becoming a tool to commit crime and a safe haven for the financial transactions for criminals. Especially, due to the distributed ledger structure, authorised for anonymous account and being prone to cyber attacks, cryptocurrencies become attractive for criminals to use them for money laundering. Financial Action Task Force (FATF) who have an important role in fighting against money laundering and terrorism financing underlines the risks of cryptocurrencies and recommend proper regulation. In this study, the first chapter considers basic concepts of the theory of money and virtual currencies and accordingly, main working principles of blockchain techonology and cryptocurrencies. The second chapter explains general framework of money laundering and the study then discusses the relationship between cryptocurrencies and money laundering. Finally last chapter analyzes cryptocurrencies within the context of Article 282 of in numbered 5237 Turkish Criminal Code and the crime "Laundering of assets acquired acquired from an offence" is examined.