Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EDA YAZICI ÖZÇELİK
Danışman: NURİ YİĞİT
Özet:Bu tez çalışmasında güvenli bir biyosid olarak dikkate alınan ve Halk Sağlığı alanında, özellikle sulak alanlarda, larva mücadelesinde kullanılan ve bir kitin sentez inhibitörü olan diflubenzuronun Wistar sıçanların AChE enzim aktivitesi üzerine etkisi ve bu etkinin geri dönüşümlü olup olmadığının belirlenmesi ve ayrıca sıçan karaciğer histopatolojisine etkisi elektron mikroskobuyla araştırıldı. Kronik olarak düşük dozda diflubenzurona (6 ay boyunca hergün 0,08 mg/l doz) maruz kalan sıçanların kan serum AChE aktivitesi kontrol grubu sıçanlarla benzerlik gösterirken, subakut dozda diflubenzuron (25 mg/10 gün) AChE enzim aktivitesini düşürdü. Maruziyet ortadan kaldırıldıktan 10,15 ve 45. günlerden sonra enzim aktivitesi tekrar ölçüldü ve 45. gün sonunda enzim aktivitesinde az da olsa yükselme görüldü.Geçirmeli elektron mikroskobu ile yapılan incelemelerde subakut doz diflubenzurona maruz kalmış sıçanlarda hepatositlerin mitokondrilerinde şişme sayılarında artma çekirdeklerinde invaginasyon ve çekirdek içindeki kromatin materyalinin erimesi ve çekirdek zarına yakın yerlede yığın oluşturması saptandı. Karaciğer sinüzoitlerinde ise bol sayıda eritrosit, Kupffer hücresi ve yağ damlacıkları tespit edildi. Kronik dozda ise kontrol gubundan farklı olarak sinüzoitlerde yağ damlası artışı ve hepatositlerde mitokondri artışı gözlendi. Subakut doz uygulamasından sonraki 5, 10, 15. günlerde karaciğer harabiyetinin az da olsa devam ettiği fakat 45. günde tamamen iyileştiği tespit edildi.Sonuç olarak yapılan yüksek lisans tez çalışması diflubenzuronun sıçanlarda subakut dozunun karaciğer harabiyetine ve kan serum AChE aktivitesinin düşmesine neden olduğunu ve diflubenzuron maruziyetinin ortadan kalkmasından 45 gün sonra bu değerlerin normale döndüğünü ortaya koymaktadır.AnstractIn the study, the effects on rat liver histology and achetylcholinesterase (AChE) activity of the diflubenzuron which is chitin synthase inhibitor and is considered as safe biocide used in insect control in aquatic ecosystems for public healthy were investigated under acute and sub-acute exposures acute and sub-acute. This effect was measured with spectrophotometer whether it is reversible or not. Although chronically blood serum AChE enzyme activity of rats exposed to low-dose (every day for 6 months 0, 08 mg/l dose) diflubenzuron showed similarity to control group, enzyme activity of rats exposed to sub-acute dose (25 mg/10 days) of diflubenzuron was observed to decrease. After sub-acute dose exposure was terminated, AChE activities were measured again in the intervals of 5th, 10th, 15th and 45th days, and the enzyme activity was observed to slightly increase at the end of 45th day.In consequence of diflubenzuron sub-acute dose (25 mg/ 10 days), the hepatocytes of rat liver with enlarged many of mitochondria, nuclear invagination, melted chromatin material in their nuclei and clumping of chromatin material placed near the nuclear envelope were observed in Transmission Electron Microscopy. Sinusoids of these rat livers contained a great number of lipid droplet, erythrocytes and a few Kupffer Cells. In addition to the sub-acute dose effects, the great number of mitochondria in the hepatocytes and many lipid droplet in the sinusoids were seen in the group with exposed to chronic dose. After the application of sub-acute dose terminated, the liver damages were still observed in 5th, 10th, 15th days, but histological recover of liver was observed on 45th days.As a results, the present study revealed that sub-acute dose of diflubenzuron cause to liver damage and reduced the AChE activity in blood serum, and after 45 day diflubenzuron exposure terminated, tissue demage and come to normal level.