Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NESLİHAN TÜRKAN ER
Danışman: MUHARREM ÖZEN
Özet:Devletin varlık sebebi, kolektif ihtiyaçların tatmini, kamu için lüzumlu vefaydalı olan şeylerin yapılması zaruretidir. idarelerin söz konusu ihtiyaçları, kendi içbünyelerinde karşılamaları genellikle mümkün olmaz. Bu sebeple idareler, buihtiyaçları özel hukuka tabi kişilerle yapacağı sözleşmelerle karşılama yolunagitmektedirler. idareler, sözleşmenin diğer tarafını seçmekte tamamen bağımsızdeğildirler. Bu noktada izlenecek süreç, belli usul kurallarını içermektedir ki, busürece genel olarak “ihale” adı verilir. Kamu ihalelerinin ülke ekonomimizdeki maliboyutları göz önünde bulundurulduğunda, kamu ihale sisteminin kamu ihalemevzuatına uygun yürütülmesi, ekonomide verimliği artırıcı ve piyasayı düzenleyicigibi etkileri başta olmak üzere bireysel refahın, sosyal ve demokratik bir ülkeolmanın son derece önemli bir unsurudur. Buna rağmen Türkiye’de büyükmeblağların yer aldığı kamu ihalelerinden hukuk dışı yöntemlere başvurmaksuretiyle haksız kazanç elde etmek isteyenlerin sayısının azımsanmayacak kadar çokolduğu bir gerçektir. İhale yolsuzluklarının daha çok ihale sözleşmesininuygulanması sürecinde yüklenici ve/veya kamu görevlileri tarafındangerçekleştirildiğine yönelik rakamsal tespitler TBMM komisyon tutanaklarındadefaten yerini almıştır. Böylesi kritik bir olgunun, 765 sayılı TCK ‘de yalnızcaihaleye fesat karıştırma suçu ve kamu alımlarına yönelik diğer suç tipleri bünyesindekısaca geçiştirilmesi önemli bir eksiklikti. Ancak 5237 sayılı TCK ile bu eksiklikgiderilmiş ve ihale sözleşmesinin yürütülmesi sürecinde yolsuzlukları önlemek adınamadde 236’da “edimin ifasına fesat karıştırma suçu” bağımsız bir suç tipi olarakdüzenlenmiştir. Çalışmamızın konusunu oluşturan edimin ifasına fesat karıştırma232suçu; suç genel teorisi nazariyesinde incelenirken, multidisipliner bir alanolmasından kaynaklı ihale hukuku ve sözleşme hukuku ile ilgili konumuzuilgilendiren esaslara da temas edilmiştir. Konunun teorik çerçevede kapsamlı izahı ilebirlikte Türkiye’de uygulama yönünden kopmamak adına; gerek yer verdiğimizyüksel mahkeme içtihatlarıyla, gerekse de ihale sözleşmelerini yürüten bir kısımkontrol teşkilatı görevlileriyle yürüttüğümüz istişarelerle çalışma konumuzundesteklenmesi gayreti içindeyiz. Çalışmamız ile, Türkiye gündemini oldukça meşguleden ve devlet bütçesine önemli yük getiren bu suçun öğretide daha iyianlaşılabilmesine ve doğru uygulanabilmesine bir nebze olsun katkı sağlama inancınıtaşımaktayız.AbstractThe raison d’être of state, is the fulfillment of collective needs, thenecessity of doing things which are essential and beneficial for the public. In general,it is not possible for the administrations to meet these needs within their internalstructure. Therefore, administrations fulfill such needs by contracting with personssubject to private law. Administrations are not independent in choosing the otherparty of these contracts. At this point, the process to be followed is subject to certainprocedural rules, which is generally called the “tender” procedure. Considering thefinancial magnitude of public tenders within the national economy, public tendersystem working in accordance with the public tender legislation has a marketregulating effect and increases productivity. Therefore this is a very important factorfor individual welfare and becoming a social and democratic state. Nevertheless, it isa reality that considerably high number of people wants to make unjust profit bychoosing illegal means in public tenders that have high monetary value. The numericdeterminations with respect to tender corruption mostly taking place at the tendercontract application process by contractors and/or public officials are stated in thecommission minutes of the Turkish Grand National Assembly many times. Suchcritical event only being mentioned shortly in scope of collusive tendering and othercrime types with respect to public procurements was an important shortcoming.However, this shortcoming was eliminated with the Turkish Criminal Code w. no.5237 and “involvement in fraudulent act during fulfillment of obligations” wasstipulated as a separate crime type under article 236 to prevent corruption at thetender contract application process. In evaluating the crime of involvement in234fraudulent act during fulfillment of obligations, which is the subject matter of ourwork, in terms of general crime theory; related principles under tender law andcontract law are also touched upon, as it is a multidisciplinary subject. Whileexplaining the subject within the theoretical scope in detail, in order not to get too faraway from the Turkish practice, we also endeavor to support our work with highcourt decisions and consultations we had with certain official supervisors who carryout tender contracts. We hope to somewhat contribute to the better understanding indoctrine and correct application of this crime which often occupies Turkey’s agendaand places a significant burden of the state budget.