Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mustafa Bayram MISIR
Danışman: MEHMET YETİŞ
Özet:ÖZETKAPİTALİZM, DEVLETLER ve EGEMENLİK: EGEMENLİK KURAMININ TARİHSEL MADDECİ BİR ELEŞTİRİSİBu çalışmada, egemenlik düşüncesinin doğuşu, gelişimi ve küreselleşme olarak adlandırılan süreçte yeniden kullanımı/inşası; feodalizmden kapitalizme geçişle, mutlakıyetçi devletle, kapitalist üretim tarzı ve kapitalist devlet ile olan ilişkileri içinde incelenmektedir. Egemenlik düşüncesinin, ulus-devletin bir öz düşünümü, bir burjuva siyasal iktidar ve güç ideolojisi olarak gelişmesi süreci tartışılmakta; bu sürecin aynı zamanda siyaset bilimini ve kamu hukukunu da bir disiplin olarak olanaklı kıldığı ileri sürülmektedir.Devletler, egemenlik kuramının öne sürdüğü gibi, toplumsal varoluşu olanaklı kılan siyasal bütünleşmeler değil, toplumsal üstyapılardır. Tezde, egemenlik kavramı ve düşüncesinin yarattığı kuramsal gündemlerin ötesinde, kapitalist üretim tarzı ve bu üretim tarzı içinde siyasal düzeyin edindiği toplumsal biçim olarak kapitalist devlet çözümlenmekte, egemenlik kuramının eleştirisi, kapitalist devletin tarihsel materyalist analizi ile birlikte sunulmaktadır.568Küreselleşme olarak adlandırılan süreç içinde, egemenlik kuramının sıkı sıkıya bağlı olduğu ulus-devletin sonuna geldiğine, çözüldüğüne ya da egemenlik ögesindeki değişimlerle birlikte dünya siyasal/devletler sistemi içinde yeniden konumlandığına yönelik savlar, bu çalışmada, “küresel yönetişim” ya da “emperyal egemenlik” adı altında egemenlik kavramı ve düşüncesinin yeniden inşası olarak nitelenmektedir. Öte yandan, egemenlik kuramının, feodalizmin değil kapitalizmin krizi koşullarında belirdiği bu ikinci döneminde de, kuramın aynı ideolojik işlevle nasıl konumlandırıldığı tartışılmaktadır.Tez boyunca, normatif düzeyde, egemenlik kuramının kapitalist devletin güç ideolojisi olduğu, kuramın maddi gerçekliğe yaslanmadığı, kapitalist devletin fetişleştirilmesi işlevi gördüğü yolundaki görüş benimsenmektedir. Leon Duguit'nin kamusal ajanların üstün bir iradeye dayanmadığı ve dayanamayacağı, yetkilerini de kamu hizmetinden aldıkları önermesi, egemenlik kuramının olanaklı kıldığı devlet ve hukuk görüşü karşısında savunulmaktadır. Siyasal düzeyin ve devletin aşılmasına dair köktenci görüşlerle birlikte bu düşünce, ilkesi komünizme yönelen kamu hizmeti olan bir kamu hukuku perspektifini mümkün kıldığı gibi, siyasetin insanın toplumsal varoluşunun kaderi olmadığını da göstermektedir.ABSTRACTCAPITALISM, STATES, and SOVEREIGNTY:AN HISTORICAL MATERIALIST CRITIQUE OF SOVEREIGNTY THEORYThis study handles the birth, the development of the sovereignty idea as well as its re-utilisation/re-construction in the process called global-isation, within the context of its relations with transition from feudalism to cap-italism, the absolutist state, the capitalist mode of production, and the capital -ist state. The idea of sovereignty as a self-reflection of the nation-state and its process of development as an ideology of bourgeois political power are discussed while it is asserted that this process enables the existence of pub-lic law as a discipline along with political science.Contrary to sovereignty theory’s claim, states are not political bod-ies that enable social existence but they are components of social super-structure. The thesis analyses capitalist state as a social form attained by the political level in relation to capitalist mode of production and beyond theoret -ical agenda created by the idea of sovereignty and the sovereignty theory. The critique of sovereignty theory is presented with an historical materialist analysis of the capitalist state.570Theories asserting that nation-state, which adheres strictly to sov-ereignty theory has come to an end or is disintegrating or has been reposi -tioned in the world system of politics/states during the process named global -isation are considered as instruments of reconstructing sovereignty theory and thought of sovereignty under terms of ‘global governance’ or ‘imperial sovereignty’. On the other hand, it is claimed that sovereignty theory keeps its exact ideological function in this second period determined not by the crisis of feudalism by the crisis of capitalism.The thesis adopts on the normative level the view that sovereignty theory is the power ideology of the capitalist state, has no support in material reality, and serves for fetishisation of the capitalist state. Léon Duguit's asser -tion that public agents do not or cannot depend on a superior decree and are merely authorised by the public service is held against the view of state and law enabled by the sovereignty theory. Along with the radical views on sur-passing the political level and state, this assertion enables a public law per-spective that relies on public services aiming at communism and demon-strates that politics is not the destiny of human social existence.