Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Damla Atakent
Danışman: Ömer Yavaş
Özet:
İklim değişikliği,
sera etkisi, hava kirliliği gibi karmaşık mekanizmaların temelinde atmosferik
reaksiyonlar önemli bir rol oynamaktadır. Bu mekanizmalardan biri dünya
atmosferinin oksidasyon mekanizmasıdır. Atmosferin oksidasyon mekanizması, bir
kimyasal türün oksijen içeren bir bileşik ile reaksiyonunu içerir. Hidroksiller
(OH ve HO2) ve azot oksitler (NO, NO2) gibi katalitik
döngülerin de katıldığı, ozonun kaybedildiği ve yeniden üretildiği Chapman
döngüsü oksidasyon mekanizmasının en önemli döngüsüdür. Bu mekanizmadaki
reaksiyonlar günümüze dek farklı deneysel tekniklerle ve teorik model
çalışmaları ile çözümlenmeye çalışılmıştır. Deneysel çalışmalarla belirlenen bu
reaksiyonların reaksiyon hız sabitleri, deneysel süreçlerin sebep olduğu
belirsizlikleri içermektedir. Bu belirsizlikleri düzeltebilmek için hız
sabitlerinin teorik model çalışmaları ile desteklenmesi gerekmektedir. Bu
çalışma kapsamında Atmosferimizin oksidasyon mekanizmasında yer alan gaz
fazı reaksiyonları TARLA AECL’de bulunan FT-CIMS ile deneysel olarak
gerçekleştirilmeden önce, Tıpalı Akış Reaktörü (PFR) modeli seçilerek CHEMKIN
Pro ile modellenmiştir. Bunlara ek olarak, Gaussian 16 ve ChemRate yazılımları
ile reaksiyonların kinetik süreçleri modellenmiştir.