Polis Akademisi öğrencilerine yönelik kariyer uyumu programının etkililiğinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SÜMEYRA ÖMEROĞLU

Danışman: SERAP NAZLI

Özet:

Bu araştırmanın temel amacı, kariyer uyumu psikoeğitim programının mesleğe geçiş aşamasındaki öğrenciler üzerindeki etkilerinin araştırılmasıdır. Araştırma, tek gruplu ön-test, son-test ve izleme modeline dayalı tek gruplu deneysel çalışmadır. Araştırma, 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Polis Akademisi 4. sınıfta öğrenim görmekte olan 15 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir.Araştırmada tek grup ön-test, son-test, izleme deseni kullanılmıştır. Öğrencilerin kariyer uyumu araştırmanın bağımlı değişkenidir. Bağımsız değişken ise öğrencilere uygulanan kariyer uyum psikoeğitim programıdır. Deney grubuna her biri ortalama 90 dakika süren 8 oturumluk kariyer uyum psikoeğitim programı uygulanmıştır. Hazırlanan programının kazanımları Welman ve Moore’un taksonomisi dikkate alınarak algılama ve kavrama düzeyinde belirlenmiştir. Programın içerik öğesinde kendini tanıma, mesleği tanıma, mesleki rol ve sorumluluklar, karar verme aşamaları, problem (sorun) çözme stratejileri ve yöntemleri, planlama ve hedef belirleme konularına yer verilmiştir. Program süreci 90 dakikalık oturumlar halinde düzenlenip, oturumlara bir önceki oturumun özeti yapılarak başlanmış, her oturumda kısa bir teorik bilgi verme bölümü bulunmuş ve eğitimci tarafından 10-15 dakika oturumun amaçları doğrultusunda konuyla ilgili bilgilendirme yapılmıştır. Ayrıca verilmiş olan bilgiler sonrasında anlatılanların pekiştirilebilmesi için araştırmacı tarafından ilgili formlar düzenlenmiş ve rol oynama etkinlikleri, paylaşılan bilgilere görsel resim ve video desteği sağlanmış ve oturum sonlarında öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesini sağlayacak nitelikte bireysel ya da grupla yapılabilecek ödevler verilmiştir ve diğer oturumun başında 5-10 dakika ödevler konusunda tartışılmıştır. Deneysel işlemin bitişinden sonra son-test ölçümleri, deneysel işlemin tamamlanmasından 2 ay sonra ise izleme testi ölçümleri yapılmıştır. Deney grubunun ön-test, son-test ve izleme testi sonuçları arasında anlamlı bir fark olup olmadığı “Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi” ile kontrol edilmiştir.Araştırmada veri toplama aracı olarak kariyer uyum düzeylerini ölçmek için, Kalafat (2012) tarafından Türkçe diline uyarlaması yapılan Kariyer Geleceği Ölçeği (KARGEL) kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 16.0 programında çözümlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin program ve lider hakkındaki görüşlerini değerlendirmek amacıyla lider tarafından hazırlanan Kariyer Uyumu Psikoeğitim Programı Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Değerlendirme Formu verileri ise öğrencilerin maddelere verdikleri yanıtların frekans ve yüzde değerlerine göre değerlendirilmiştir.Araştırmanın sonucunda araştırmacı tarafından geliştirilen kariyer uyum psikoeğitim programının öğrencilerin kariyer uyumlarını anlamlı bir düzeyde arttırdığı görülmüştür. Sonuçlar, kariyer uyumu, kariyer olgunluğu ve mesleki grup rehberlik programları ile ilgili literatür göz önünde bulundurularak yorumlanmıştır.AbstractThe main aim of this research is to investigate the impact of career adaptability psychoeducation program career adaptabilities. Research is an experimental study based on a single group pretest-posttest and follow up model. The research was carried out in the 2012-2013 academic year with the participation of 15 student, who study the fourt grade in Faculty of Security Sciences in Police Academy.In the research, one group pre-test, post-test and monitoring design has been used. The dependent variable of the research is students' career adaptabilities. The independent variable of the research is career adaptability psychoeducation program which was applied to the students. A career psychoeducation program, consisted 8 sessions, each of them lasted for 90 minutes, has been applied to experimental group. The acquirements of the prepared career psychoeducation program have been determined by taking into account Welman and Moore's taxonomy. Self-knowledge, knowledge of the profession, professional roles and responsibilities, in establishment and public communacition skills, stages of the decision-making, problem-solving strategies, planning and goal setting are the contents of the program. The program process has been organized in the form of 90 minutes sessions,each session has been initiated by a summary of the previous one, students have been informed about the sessions. After the addition, the information that is given to reinforce the role-playing activities organized and related forms, images, pictures and video support are provided to shared information. The sessions have been completed with individual or group homework and at the beginning of the other session assignments were discussed about 5-10 minutes. Posttest measurements have been made after the end of the experimental activity and two months later follow up test measurements have been made. Whether there is a significant difference between experiment group’s pretest, posttest and follow up test have been checked by “Wilcoxon Signed Rank Test" .In the research, Career Future Scale, that was developed by Kalafat (2012) have been used to messure career adaptability. The data obtained have been analyzed by SPSS 16.0 program.At the end of the research, career psychoeducation program, which was developed by the researcher, increased students’ career adaptabilities significantly. The results are interpreted by considering the literature on career adaptability, career maturity and professional group guidance programs.