Mehmet Emin Erişirgil'in hayatı ve felsefesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NİHAT DURMAZ

Danışman: CELAL TÜRER

Özet:

Osmanlı Devletinin yönetim, ekonomi, eğitim gibi devleti devlet yapan temel kurumlarının artık çağın gereksinimlerine cevap veremediği bir dönemde dünyaya gelen ve Türkiye Cumhuriyetinin bağımsızlık mücadelesinde hem bedenen hem de ruhen yer alan, Cumhuriyetin ilanından sonra yapılan inkılâplarda daima düşüncelerine müracaat edilen, tek partili dönemde iki defa bakanlık yaparak ulaşılması zor birçok hedefi gerçekleştiren birinin, Mehmet Emin Erişirgil’in hayatı tezimizin birinci bölümünü oluşturmaktadır. Erişirgil’in hayatı, yazmış olduğu kitap ve makaleler ile hayatı hakkında bize yol gösterecek kitaplar taranarak yazıldı. Birinci bölümün sonuna Erişirgil’in yazmış olduğu kitaplar tarih sırası gözetilerek, makaleler ise yayınlanan dergilerin alfabetik sırasına göre eklendi. Tezimizin ikinci bölümünde Erişirgil’in felsefesi varlık, bilgi, değer ve eğitim açısından ele alındı. Bu bağlamda öncelikle Erişirgil’in felsefeyi nasıl tanımladığı, ülkemizde felsefecilerin yetişmesi için nasıl bir yol takip edilmesi gerektiği hakkındakigörüşleri üzerinde duruldu. Diğer önemli bir nokta ise Erişirgil’in dış âlemin varlığı, bilgi, ahlak hakkında ortaya çıkan akımları nasıl anladığının ve bu akımlara ne tür eleştiriler getirdiğinin tespitinin yapılmasıdır. Erişirgil’in, bu konuların dışında din, sanat ve eğitim hakkında da bulunduğu dönemin anlayışlarını nasıl tanımladığı ve yeni kurulan devletin sağlam bir temele oturtulması için bu anlayışların nasıl bir yol takip etmesi gerektiği hakkındaki görüşleri ele alındı.AbstractMehmet Emin Erişirgil’s life is first part of mythesis. Mehmet Emin Erişirgil was born in a period that remarkableinstitutions of Ottoman Empire such as management, economics, education could not meet the needs of the age requirements. He has been involved in (tookpart) the struggle for independence of the Republic of Turkey both physically and spiritually. His ideas always was referenced in revolutions that made after the proclamation of the Republic. He carried out the task of the ministry twice a single-party period. Erişirgil'in life was written by scanning his books, articles and books that was prepared about his life. At theend of first chapter was added Erişigil’s books taking into date order. And articles published in the journals was located in alphabetical order.The second part of the thesis Erişirgil'in philosophy were investigated in terms of being, knowledge, values, and education. Inthis context, primarily has focused on how to defined Erişirgil's philosophy. Another important point is that how to be understood the existences of external world, knowledge and emerging trends about morality by Erişirgil and determining how to be criticed these trends. Finally, it has been revealed Erişirgil’s thoughts indicating how to defined understanding of the period related to (about) religion, art and education and how to should follow these understandings to build a solid foundation for newstate.