Başbakanlık Osmanlı arşiv belgelerine göre Bakteriyolojihâne-i Şâhâne

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMRE KARACAOĞLU

Danışman: REMZİ DEMİR

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Mikrobiyoloji ve bilhassa onun XIX. yüzyılın son çeyreğinde oldukça sivrilen bir dalı olan bakteriyoloji alanında Osmanlı Devleti’nin mümtaz kurumlarından birisi Bakteriyolojihâne-i Şâhâne’dir. İstanbul’daki kolera salgını vesilesiyle kurulmuş ve uzun süre faaliyetlerine devam etmiştir. Bilhassa sağlık hizmetlerinin ve bazı mikrobiyolojik tahlillerin yanı sıra eğitim ve araştırma faaliyetlerine de ev sahipliği yaparak bir enstitü niteliğinde varlığını sürdürmüştür. Ülkemizde yetişen bakteriyologların önemli bir kısmının da Bakteriyolojihâne-i Şâhâne’de eğitim görmesi, onun bu alanda oyandığı rolü açıkça göstermektedir. Baytar Adil Bey, Dr. Süleyman Nuri, Dr. Ziya Seyfullah, Dr. Refik Güran ve daha birçoklarının adları sayılabilir. Bu çalışmada Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde mevcut Bekteriyolojihâne-i Şâhâne’ye ilişkin belgeler temin edilerek incelenmiş ve belgeye dayalı bir tarih yazımı anlayışıyla, bunlar üzerinden Bakteriyolojihâne-i Şâhâne’nin tarihi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.