Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: UFUK DAĞLIOĞLU
Danışman: ENBİYA YILDIRIM
Özet:'Fukahânın Ebû Hureyre Rivâyetlerine Bakışı' başlıklı tezimiz iki bölümde ele alınmıştır. Birinci bölümde Ebû Hureyre'nin hayatı tüm yönleriyle değil de iksâru'l-hadis yönüyle ele alınmaya çalışılmıştır. Zira Ebû Hureyre İslam'ın son yıllarında ve yaklaşık dört yıl gibi bir süre Rasûlullah (s.a.s) ile beraber bulunabilme şerefine nail olmuşken kendisinden daha kıdemli ashâbdan daha fazla hadis naklettiği tarihi bir vakıa olarak kitaplarımızda yerini almıştır. İşte bu noktadan hareketle onun ne zaman Müslüman olduğu, Rasûlullah (s.a.s) ile ilk kez ne zaman karşılaştığı, ona mülâzemeti, üstlendiği önemli görevler, çok hadis nakletmesinden mütevellit ashâb-ı Rasûl'ün ona ve rivâyetlerine yaklaşımları, onu tenkit ve taltifleri, onun Suffe ehlinden olması, kendisinden hadis tahammül eden talebeleri gibi konulara bu bölümde yer verilmiştir. Tüm bunlar ikinci bölümde ele alınacak olan Fukahânın Ebû Hureyre ve rivâyetlerine bakışlarını ortaya koyacak ana mihver ve sınırları belirlemek için yapılmıştır. İkinci bölüm, 'Usûl-i fıkıh kitaplarında Ebû Hureyre rivâyetleri' ve 'Fıkıh kitaplarında Ebû Hureyre rivâyetleri' olmak üzere iki ana başlıkta ele alınmıştır. 'Usul-u fıkıh kitaplarında Ebû Hureyre rivâyetleri' başlığı altında Hanefî mezhebi usûlcülerinden altısı, Mâlikî mezhebi usûlcülerinden üçü, Şâfiî mezhebi usûlcülerinden dördü ve Hanbelî mezhebi usûlcülerinden ikisine yer verilerek ele alınmış ve her fakihin bakışı müstakil olarak ele alınarak en sonunda da genel bir değerlendirmeyle tüm mezhep ulemâsının görüşleri ayrıca ele alınmıştır. 'Fıkıh kitaplarında Ebû Hureyre rivâyetleri' başlığı altında Hanefî mezhebi için el-Mebsût, Mâlikî mezhebi için el-Müdevvene, Şâfiî mezhebi için el-Mühezzeb ve Hanbelî mezhebi için el-Muğnî eserleri esas alınarak bu mezheplerin Ebû Hureyre ve rivâyetlerine bakış açıları ortaya konulmaya çalışılarak genel bir değerlendirme yapılmıştır. Our thesis titled "The view of Abu Hureyra's narrations of Fukaha" is discussed in two sections. In the first part, the life of Abu Hurayra is tried to be discussed not with all its aspects, but from the aspect of iksâru'l-hadith. Because, while Abu Hurayre had the honour of being with the Prophet (pbuh) in the last years of Islam for about four years, it is a historical fact in our books that he narrated more hadiths than senior ashâb. From this point of view, the topics like when he became a Muslim, when he first met the Prophet (pbuh), the important duties he undertook, as a narrator of a lot of Hadiths, the sahaba's approaches to him and his narrations, their criticisms and credits for him, his Suffah life and his students who transferred hadiths from him are covered in this section. All of these were accomplished to identify the main milestones and boundaries that will reveal the views of Fuqaha on Ebû Hureyre and his narrations which will be discussed in the second part. The second chapter is dealt with in two main titles as "Narrations of Ebû Hureyre in books of fiqh method" and "Narrations of Ebû Hureyre in books of Fiqh" Under the heading of "Narrations of Ebû Hureyre in Books of Fiqh Method", three of the Malikî sect method jurists, six of the Hanefî sect method jurists, four of the Shafii sect method jurists and two of the Hanbelî sect method jurists were addressed and the views of the sects scholars were discussed separately, in addition, the views of each madhab imams were examined a final general evaluation. Under the heading of Abu Hurayra narrations in the fiqh books, a general evaluation was carried through to assert the views of the madhabs about Abu Hureyre and his narrations based on the works of el-Mebsût for the Hanafi school, el-Mudevvene for the Malikî madhhab, al-Muhazzeb for the Shafii sect and al-Mughni for the Hanbali sect.