ASUR TİCARET KOLONİLERİ DÖNEMİNDE ANADOLU'NUN ETNİK VE SOSYAL YAPISI


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Esma ÖZ

Danışman: İRFAN ALBAYRAK

Özet:

Tezimizde, çivi yazılı belgeler ısıgında, Asur Ticaret Kolonileri Dönemi'nde, Anadolu'nun etnik ve sosyal yapısı incelenmistir. Tezimiz, iki bölüm halinde ele alınmıs, giris kısmında, konumuzu hazırlarken karsılastıgımız bazı zorluklardan bahsedildikten sonra, çalısmamız sırasında faydalandıgımız temel kaynaklar verilmistir. Tezimizin I. Bölümünde, Asur Ticaret Kolonileri Dönemi hakkında genel bilgiler sunulduktan sonra, basta Kültepe tabletleri olmak üzere, Hitit metinlerinin de yardımıyla, Anadolu kavimlerinin sınıflandırılması yoluna gidilmistir. Metinlerde geçen sahıs ve tanrı adlarının incelenmesi ile, M.Ö. II. binde Anadolu'da hangi halkların yasadıgı aydınlatılmaya çalısılmıstır. Çalısmamızın devamında, sahıs ve tanrı adlarının degerlendirilmesi sonucunda, Koloni Dönemi'nde var oldukları anlasılan halklar hakkında temel bilgiler verilmistir. Tezimizin II. Bölümünde, Asur Ticaret Kolonileri Dönemi'nde Anadolu'nun sosyal yapısı ele alınmıstır. Kültepe tabletleri arasında ele geçen aile hukuku ile ilgili metinlerden yola çıkarak, M.Ö. II. binyılı baslarında, Anadolu halklarının aile hayatına dâir önemli bilgiler elde edilmistir. Daha sonra, özellikle Kültepe'nin Ib safhasına tarihlenen belgelerde geçen rabî'li yüksek memuriyet ünvanları ele alınarak, Anadolu saraylarında idarî yapının nasıl isledigi hususunda degerlendirmeler yapılmıstır. Metinlerde bazen tek basına bazen de teofor isimler içerisinde geçen tanrı adları ve Kültepe'nin yerli mühürlerinde tasvir edilen mitolojik sahneler gözönünde tutularak, Koloni Dönemi'nde Anadolu insanının dinî inançları ortaya konmaya çalısılmıstır.