Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DERYA ÇETİNTÜRK
Danışman: NURİ YİĞİT
Özet:Bu tez çalışmasında, Trakya ve Batı Anadolu’da yayılış gösteren Guentheri grubu türleri Microtus hartingi ve Microtus lydius’un tartışmalı taksonomik durumlarına açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla, mtDNA’ya ait üç bölgenin (Sitokrom-oksidaz 1, Sitokrom-b ve 12S rRNA) PZR ile dizileri çoğaltılmış ve dış grup olarak Güneydoğu Anadolu’da yayılış gösteren Microtus guentheri kullanılarak bu dizilerin analizi yapılmıştır. Oluşturulan ML, MP, NJ ve Bayesian MCMC ağaçları M. guentheri’yi M. hartingi ve M. lydius’tan ayırmıştır. COX1 ve birleştirilmiş dizilere ait Bayesian MCMC ağaçları M. hartingi’yi M. lydius’tan ayırırken, diğer dendrogramlar M. lydius ve M. hartingi’yi aynı klada yerleştirmiştir. Genetik uzaklık (d) değerleri de M. guentheri’yi diğer iki türden ayırırken, M. lydius ve M. hartingi arasındaki uzaklık değerleri oldukça düşük çıkmıştır. Evrimsel ayrılma zamanları ise, M. lydius’un M. guentheri’den 4,89-2,19 MYÖ, M. hartingi haplotiplerinin de M. lydius haplotiplerinden 1,62-0,20 MYÖ ayrıldığını göstermiştir. Bu bağlamda, M. guentheri’nin Trakya ve Batı Anadolu’dan daha erken dönemde ayrılarak farklılaştığı ve ayrı bir tür haline geldiği sonucuna varılmıştır. Trakya ve Batı Anadolu populasyonlarının genetik farklılaşması farklı türler olarak adlandırılmaları için yeterli değildir ve sonuçlarımız Trakya ve Batı Anadolu populasyonlarının Microtus hartingi (Barrett-Hamilton, 1903) türü olarak aynı tür oldukları yönündedir. Diğer taraftan, bu populasyonların İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile ayrılmaları neticesinde yakın zamanda başlayan farklılaşmalarının tür oluşumu ile sonuçlanabileceği olası görülmektedir.AbstractIn this study, it was aimed to clarify taxonomic status of Guentheri Group species Microtus hartingi and Microtus lydius distributed in Turkish Thrace and Western Anatolia. With this purpose, sequences of three regions belong to mtDNA (Cytochrome oxidase I, cytochrome-b and 12S rRNA) were amplified with PCR and analyses were made using Microtus guentheri distributed in Southeastern Anatolia as an outgroup. In ML, MP, NJ and Bayesian MCMC trees, M. guentheri was seperated from M. hartingi and M. lydius. While Bayesian MCMC trees of COX1 region and concatenated sequences seperated M. hartingi from M. lydius, other dendrograms positioned M. hartingi and M. lydius in a same clad. Genetic distance (d) values also seperated M. guentheri from other two species, but distance values between M. hartingi and M. lydius were highly low. Evolutionary divergence times showed that M. lydius diverged from M. guentheri and M. hartingi haplotypes diverged from M. lydius haplotypes 4,89-2,19 and 1,62- 0,20 million years ago, respectively. In this respect, it was concluded that M. guentheri was seperated and differed from Turkish Thrace and Western Anatolia in earlier times and became a different species. It was suggested that genetic differentiation of Turkish Thrace and Western Anatolia isn’t sufficient and therefore these populations are same species as Microtus hartingi (Barrett-Hamilton, 1903). It was also seem possible that these populations’ differentiation began with formation of Bosphorus and Dardanelle Straits will be resulted in the formation of a new species.