Yaratıcı drama eğitimi alan ve almayan ergenlerin yaratıcılıklarının bazı değişkenlere göre incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1997

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BURÇAK TULGAY

Danışman: NERİMAN ARAL

Özet:

Bu araştırma, yaratıcı drama eğitimi alan ve almayan ergenlerin yaratıcılıklarının saptanması ve yaş, cinsiyet, kardeş sayısı, doğum sırası, anne- baba yaşı, anne-baba öğrenim durumu, anne-baba mesleği, yaratıcı drama eğitimi alma süresi gibi değişkenlerin ergenlerin yaratıcılık düzeyleri üzerinde etkilerinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Araştırma, Devlet Tiyatroları Opera ve Balesi Çalışanları Yardımlaşma Vakfi'na (TOBAV) devam eden 50 ergen ile Mehmet Akif Ersoy Orta Okulu ve Aydınlıkevler Lisesi'ne devam eden 50 ergen olmak üzere toplam 100 ergen üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada, ergenler ve ebeveynler hakkında genel bilgileri toplayabilmek amacıyla "Aile Bilgi Formu", ergenlerin yaratıcılık düzeylerini belirleyebilmek amacıyla da "Torrance Yaratıcı Düşünme Testi Şekil Formu A" kullanılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel değerlendirmesinde varyans analizi testlerinin yanısıra farklılığın hangi değişkenden kaynaklandığını saptayabilmek için Duncan testi kullanılmıştır. Yapılan istatistiksel değerlendirmeler sonucunda; yaş değişkeninin ergenlerin yaratıcılık düzeyleri üzerinde anlamlı bir farklılığa neden olduğu bulunurken (P<0.01) yaratıcı drama eğitimi alıp almama durumunun ve yaratıcı drama * yaş interaksiyonunun önemli bir farklılığa yol açmadığı (P>0.05) saptanmıştır. Cinsiyet ve yaratıcı drama cinsiyet interaksiyonunun yaratıcılığın orjinallik boyutu üzerinde anlamlı bir farklılığa neden olduğu (P<0.05), yaratıcı drama eğitimi almanm yaratıcılığın tüm boyutlarından, cinsiyet ve yaratıcı drama * cinsiyet interaksiyonunun ise akıcılık, esneklik, detaylara girme boyutlarmda herhangi bir farklılığa yol açmadığı, saptanmıştır (P>0.05). Araştırmaya dahil edilen ergenlerin kardeş sayılarının ve doğum sıralarının da yaratıcılık boyutları açısından anlamlı bir farklılık yaratmadığı görülmektedir. Araştırmaya dahil edilen ergenlerin anne ve baba yaşları incelendiğinde; anne yaşının yaratıcılığın akıcılık, esneklik, detaylara girme boyutunda istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yarattığı (P<0.01), yaratıcı drama eğitimi alıp almama * baba yaşı interaksiyonunun yaratıcılığın orjinallik boyutunda istatiksel olarak anlamlı bir farklılığa neden olduğu (P<0.01) saptanmıştır. m Anne mesleği değişkeninin yaratıcılığın akıcılık, esneklik, orjinallik ve detaylara girme boyutlarında anlamlı bir farklılık yarattığı (P<0.01) buna karşılık baba mesleği değişkeninin ise yaratıcılığın boyutlarında önemli bir farklılık yaratmadığı saptanmıştır (P>0.05). Anne-baba öğrenim durumunun yaratıcılık boyutlarında önemli bir farklılık yaratmadığı da saptamıştır. Yaratıcı drama eğitimi alma süresinin ise yaratıcılık boyutları açısından anlamlı bir farklılık yarattığı (P<0.01) bulunmuştur. Abstract This research was carried out to determine the effects of variables such as age sex, birth order, number of the siblings, education and occupation of the parents on creativity levels of adolescents and also to determine the creativity of the adolescents getting or not getting creative drama trainning. Study covered total 100 adolescents 50 of which attending Aydmhkevler High school, Mehmet Akif Middle school and SO of which attending TOBAV (State Theatre Opera and Bale Employees Cooperation) "Family Inventory Form" and "Torrance Creative Thinking Test Type A Form" were used for collecting general information about adolescents and their parents and subjects's creativity levels. Variance analyze test and Duncan test were used for statistical evaluations and difference-causing variable determinations. Research findings indicated that age variable was significantly effective on the creativity levels of adolescents (P<0.01) while getting or not getting creative drama training and the interaction of age x creative drama variables were not (P<0.05) While the sex and creative drama x sex interaction caused significant difference on only the originality dimension of creativity (P<0.05), getting creative drama education was not cause significant difference on all dimensions of creativity (P>0.05). Number of the siblings and birth order were not significantly effective on dimensions of creativity - Mother's age has significant effects on fluency, flexibility and elaboration dimensions of creativity (P<0.01) while father's age x getting or not getting creative drama interaction has significant effect on the originality dimension of creativity (P<0.01). Occupation of mother caused signifant difference on all dimensions of creativity (P<0.01), but occupation of father's effect (P>0.05), and education of the parents's effect were not found to be statistically meaningfull. Duration of getting creative drama education was significantly effective on fluency, flexibity, elaboration and originalty dimensions of creativity (PO.01).