Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUHAMMET HEKİMOĞLU
Danışman: RAHMİ ER
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu çalışma Abbâsû dönemi Arap edebiyatında zındıklık konusu ve zındıklıkla suçlanan şair ve edebiyatçıları ele almaktadır. Bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Girişte zındık kavramının anlamı, Arap literatürüne girişi ve tarihsel süreci hakkında bilgi verilmiş ve konunun kaynakları üzerinde durulmuş ve klasik kaynaklarda müstakil başlık altında ele alınmayan zındıklık konusunda verilen bilgiler ve yapılmış olan modern araştırmalar eleştirel bir bakışla incelenmiştir. Birinci bölümde zındıklığın doğuşundaki etkenler, zındıklık bağlamında Abbasi yöneticileri, zındıklık şuubiye ilişkisi, kitlesel zındıklık hareketleri, zındıklıkla mücadele ve zındıklığın cezası konuları ele alınmıştır. İkinci bölümde ise Abbasi döneminde zındıklıkla suçlanan edip ve şairler iki başlık altında ele alınmıştır. Bu bölümde suçlama gerekçeleri üzerinde durulmuştur. Zındıklıkla suçlanan şairler hakkında ileri sürülen iddialar, bu suçlamayı yapan halifelerle diğer saray erkanının yaşam biçimleri ve kurdukları ilişkiler bağlamında ele alınmakta ve siyaset-edebiyat ilişkisi açısından sergilenen bazı tutarsızlıklara işaret edilmiştir.Abstract This study is about zandaqa in Arabic literature and treats the poets and authors who had been accused of zindiq in Abbasid period. It consists of the introduction and two chapters. In introduction, various meanings of zindiq and when it began to be used in Arabic literature and its historical development are researched with typical examples. The information about zandaqa, which has not been given under a main title in traditional literature and modern studies about this subject is studied with a critical point of view. Chapter I is about the factors in appearance of zandaqa and the ruling class of Abbasids in this context and the relationship between zandaqa and shuubiya and the mass actions of zindiqs and the fights against zandaqa and the punishment of zindiq. Chapter II treats the authors and poets who had been accused of zindiq at Abbasid period in two titles. In this chapter possible reasons of these claims are criticized in context of the ways of lives and relationships of caliphs and the other members of the palace. Lastly some inconsistencies existed in the relationships between politics and literature at this period are pointed out.