Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Zikri YAVUZ
Danışman: RECEP KILIÇ
Özet:Birinci bölümde kipsiz zaman anlayışının yanlış olduğunu ve zamanın dışında bir Tanrı'nın her şeyi bilen olamayacağını, aynı zamanda her şeyi bilen bir Tanrı'nın kipli olguları bilemeyeceğini savundum. Klasik teizmin Tanrı tasavvuru ilahi her şeyi bilmenin Tanrı'nın özsel bir niteliği olduğunu ileri sürer. Her şeyi bilen olma bütün doğru önermeleri bilme olarak tarif edilir. Bununla birlikte gelecek hakkındaki önermeler ve fiillerin doğru olduğu klasik teizmin temel en temel doğruluk iddiasıdır. Tanrı gelecek hakkındaki önermeleri ve fiilleri önceden bilir. Tanır S'nin A'yı Z zamanında yapacağını önceden bilmektedir. Dolayısıyla ilahi ezelilik doktrini tarafından varsayılan kipsiz zaman teorisi insanın yapmış olduğu eylemler hakkında sorumluluğunu ortadan kaldırmaktadır. Bağdaşmacı anlayış nihai anlamda sorumluluğu özgür bir eylemin kriteri olarak kabul etmemektedir. Nihai anlamda sorumlu olma kavramının arkasındaki sezgi inandırıcı ve reddedilemez nihai anlamda sorumlu olma araştırmam boyunca özgür eylem için gerekli bir kriter olduğu iddia edilmiştir. Bölüm ikide her şeyi bilme ile insan özgürlüğünü bir arada telif etmeye çalışan iki klasik görüşü mülahaza etmeye çalıştım. Bir yandan Ockham'ın özgür failin geçmişin değişmesini gerektirmeyen sınırlı bir kudrete sahip olduğunu ifade etmeye çalışırken, diğer yandan Luis de Molina'nın Tanrı'nın bütün mümkün dünyalar hakkında bilgiye sahip olduğunu ifade eden orta bilgi teorisini açıklamaya çalıştım. Karşıt-durumsal özgürlük liberal anlamda özgür iradeyi varsaymaktadır. Liberal anlamda özgür irade hem tutarlıdır hem de makuldür. Bu anlayışa göre fail, yaptığı fiilin aksini yapabildiği ve meydana gelen olayın nedeni ise nihai anlamda sorumludur. Böylece Frankfurtçu anlamda liberal anlayışın tutarlı olduğunu söylemek olanaklı görünmemektedir.