Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EMEL ÇAKIR
Danışman: FİKRET DEMİRCİ
Özet:Patates siğil hastalığı etmeni Synchytrium endobioticum çok uzun yıllar sporangiumları vasıtasıyla toprakta canlılığını sürdürmektedir. Hastalıkla karantina önlemleri ve dayanıklı patates çeşitlerinin kullanımı ile mücadele edilmeye çalışılmaktadır ancak tamamen eradikasyonu mümkün olmamıştır. Bu çalışmada fungisitler, bitki aktivatörleri ve rizosfer bakterilerin kullanımı ile siğil hastalığının mücadele olanakları araştırılmıştır. Zoosporlu funguslara etkili fungisitlerden Propamocarb hydrochloride 722 SC g/lt, Metalaxyl M+Fludioxonil 10+25 g/l, Hymexazol 360 g/l, Tolclophos Methyl+Thiram %30+30, Dimethomorph+Copperoxychloride 6+40WP, Famoxadone+Cymoxanil %22.5+30, Mandipropamid+Mancozeb %5+60, Zoxamide+Mancozeb %8.3+66.7 iklim odasında ve tarla koşullarında hastalığa karşı etkinlikleri araştırılmıştır. Bu fungisitlerden Famoxadone+Cymoxanilin tarla ve iklim odasında hastalığı tamamen engellediği belirlenmiştir. Bu çalışmada ikinci olarak bazı bitki aktivatörlerinin patates siğil hastalığının enfeksiyon oranına etkilerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Yapılan ön denemelerde altı farklı aktivatör denenmiş, bunlar içerisinden diğerlerine göre daha etkili olan Reynoutria sachalinensis (Regalia), Acibenzolar-S-methyl (Actigard) ve Lactobacillus acidophilus (Cropset) seçilmiştir. Seçilen aktivatörler yüksek ve düşük inokulum içeren iki farklı tarlada denenmiştir. Denemeye alınan üç aktivatör de enfekteli yumru oranını önemli derecede azaltmıştır. Özellikle %89.12 etki oranıyla Acibenzolar-S-methylin en yüksek etkiye sahip aktivatör olduğu belirlenmiştir. Ancak bu aktivatörün düşük inokuluma sahip tarlada yumru oluşumunu önemli derecede azalttığı belirlenmiştir. Kitinolitik ve biosurfaktant etkili rizosfer bakterilerin hastalık üzerine etkinliklerini belirlemek amacıyla yapılan çalışmalarda, bulaşık tarlada belirti göstermeyen yumruların etrafından alınan 670 adet toprak örneğinden elde edilen bakterilerden 556 adet Pseudomonas ve Bacillus izolatının kitinolik, biosurfaktant veya her iki özelliğe de sahip olduğu belirlenmiştir. Bu izolatlar aktiviteleri açısında zayıf, orta ve yüksek olarak sınıflandırılmıştır. Bakterilerden 30 adedinin etkinliği iklim odası koşullarında incelenmiştir. Bu bakteri izolatlarından hiçbirinin patojeni tamamen egellemediği belirlenmiştir. En yüksek etkiye sahip olan Bacillus simplex izolatı hastalık oranını %100’den %6,25’e düşürmüş, ancak tarla koşullarında hastalığı engelleyememiştir. Bu çalışmada denemelerin yürütüldüğü tarlalarda S. endobioticum patotipinin belirlemesi amacıyla yapılan çalışmalarda patotip 2 ve 18 tespit edilmiştir. Patotip 2 Türkiye’de ilk kez bu çalışmada belirlenmiştir.AbstractSynchytrium endobioticum is the agent of potato wart disease, and may survive in soil for several years by means of its sporangia. Effective management of this disease is including quarantine measurement and use of disease resistant potato varieties. However, it has not been eradicated up to now. The aim of this study was to determine other possible potato wart disease control methods such as fungicide, plant activators and rhizobacteria applications. Fungicide experiments conducted with Propamocarb hydrochloride 722 SC g/lt, Metalaxyl M+Fludioxonil 10+25 g/l, Hymexazol 360 g/l, Tolclophos Methyl+Thiram 30+30%, Dimethomorph+Copperoxychloride 6+40WP, Famoxadone+Cymoxanil 22.5+30%, Mandipropamid+Mancozeb 5+60%, Zoxamide+Mancozeb 8.3+66.7% in growth chamber and field conditions-showed that Famoxadone+Cymoxanil 22.5+30% is capable of controlling disease 100% in both experiment conditions. The results of plant activator applications, screened in pre-trail studies, demonstrated that three (Reynoutria sachalinensis (Regalia), Acibenzolar-S-methyl (Actigard) and Lactobacillus acidophilus (Cropset)) of six plant activators were better than the others tested. These three plant activators were further tested two different infected field experiment with low and high inoculum levels. The data indicated that three plant activators inhibited disease severity significantly. Especially Actigard was the most effective activator with disease reduction rate of 89,12%. This activator significantly reduced tuber formation in the field with low inoculum levels. In this study, total 670 soil samples collected from rhizosphere of potato tubers without disease symptoms were used for the isolation of rhizobacteria. 556 isolates in the species of Pseudomonas and Bacillus with either biosurfactants and/or chitinolytic activities were selected and used as potential biocontrol agents in further tests. These isolates were classified as weak, medium and strong according to their biosurfactant and chitinolitic activities. Disease reduction rate of 30 preselected rhizobacteria isolates with biosurfactant, chitinolytic and biosurfactant+chitinolytic activities were determined in the laboratory conditions. None of these isolates completely inhibited the pathogen population. The most effective isolate, Bacillus simplex, decreased the disease percentage from 100% to 6,25%. But the isolate did not inhibited S. endobioticum in the field conditions. In this study, the identity of S. endobioticum pathotypes present in two fields which the experiments conducted were determined as pathotypes 2 and 18. This is the first report of pathotype 2 in Turkey.