Lisans eğitiminde yetişkinlerin katılım örüntüleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE ARUĞASLAN

Danışman: MERAL UYSAL

Özet:

Bu çalışma, yetişkin öğrencilerin yükseköğretime katılım oranlarının tüm dünyada artmasından yola çıkılarak, Türkiye'deki 25 yaş ve üzerindeyken örgün lisans eğitimi almaya karar vermiş olan ve geleneksel olmayan öğrenci olarak tanımlanan yetişkin öğrencilere yönelik katılım örüntülerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, ilk olarak yetişkin öğrencilere yönelik var olan yükseköğretim politika ve uygulamaları ortaya çıkarılmış ve ardından bir çalışma grubu üzerinde yetişkin öğrenci olarak kabul edilen geleneksel yaşta olmayan lisans öğrencilerinin katılım örüntüleri; demografik, eğitim ve katılım/ayrılma özellikleri açısından incelenmiştir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinin kesitsel tasarım türü kullanılarak betimsel analizler yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Süleyman Demirel Üniversitesi'nde 25 yaş ve üzerindeyken fakülte ve yüksekokullarda örgün lisans eğitimi almaya başlayan 1621 kişi oluşturmaktadır. Araştırma herhangi bir örneklem türü seçilmeden 17 fakülte, iki yüksekokul ve 70 bölümden toplanan 472 geçerli veri ile bir çalışma grubu üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada elde edilen veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen "Yükseköğretimdeki Yetişkinlerin Katılım Dinamikleri" adı verilen veri toplama aracı ile basılı ve çevrimiçi form olacak şekilde toplanmıştır. Verilerin analizi frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama ve Ki-Kare Bağımsızlık Testi kullanılarak yapılmıştır. Veri toplama aracındaki nitel veriler için içerik analizi ve kelime bulutu oluşturma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma bulgu ve sonuçları ile Türkiye'deki yetişkinlerin örgün lisans eğitimine katılımlarını artırmaya teşvik edici eğitim politikalarının oldukça sınırlı olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada yetişkinlerin bazı demografik ve eğitim özelliklerine göre; katılım nedenlerinin, daha önceki yıllarda başlamayıp eğitime başlama yılını erteleme sebeplerinin, eğitime devam ederken karşılaştıkları katılım engellerinin, katılım nedenlerinden bağımsız olacak şekilde program tercih nedenlerinin ve karşılaştıkları katılım engelleri ışığında yükseköğretimdeki yetişkinler için geliştirilebilir politika önerilerinin istatistiki olarak anlamlı düzeyde ilişkili olduğu belirlenmiştir. Due to the increase of higher education participation rates of adult students all over the world, this study was conducted in order to determine the participation dynamics of adult students who are decided to take formal undergraduate education at 25 years of age or older in Turkey and defined as nontraditional students. In the survey, firstly existing higher education policies and practices for adult students have been revealed and then on a research group, participation patterns of undergraduate students, who are at nontraditional ages and accepted as adult students, have been examined through demographic, education and participation / drop-out characteristics. In the study, descriptive analyzes were performed by using the cross-sectional design type of the descriptive survey model from the quantitative research methods. The population of the research consists of 1621 people who started to study undergraduate education at Süleyman Demirel University at the age of 25 or older in faculties and schools. The research was conducted on a working group with 472 valid data which is collected from 17 faculties, two schools and 70 departments without selecting any sample type. The data obtained in the study were collected as printed and online forms by means of a data collection tool developed by the researcher and called "Participation Dynamics of Adults in Higher Education". Analysis of the data was done by using frequency (f), percentage (%), arithmetic mean and Chi-Square Independence Test. Content analysis and word cloud generation are used for the qualitative data in the data collection tool. As a result of the research, it has been found that the education policies that encourage the participation of adult students in undergraduate education in Turkey are very limited. In the study, it was determined according to some demographic and educational characteristics of adults that the reasons for participation, reasons for not participating in the previous years and postponing the time of starting to education, participation barriers while education is ongoing, reasons for program preference as it will be independent of the reasons for participation and suggestions for developable policies for adults in higher education in the light of participation barriers that they encounter were meaningfully related as statistically.