Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YAĞMUR TEMİZ GÜL
Danışman: MUHARREM ÖZEN
Özet:Türk ceza hukukunda alternatif çözüm yolları olarak kabul edilen uzlaştırma, kamu davasının açılmasının ertelenmesi ve önödemenin kapsamlı olarak ele alındığı tezde alternatif çözüm yollarının ceza hukukunda daha fazla yer almasını sağlayan onarıcı adalete de geniş yer verilmiştir. Mağdur haklarında yaşanan gelişmeler, klasik ceza adaletine yöneltilen sert eleştiriler, mahkemelerin iş yükü nedeniyle ceza yargılamalarının uzun sürmesi sonucunda ceza adaletine güvenin azalması ve suçla mücadelede yeni yöntemlere ihtiyaç duyulması, Türk Ceza Hukuku'nda alternatif çözüm yolları gereksinimini ortaya çıkarmıştır. Alternatif çözüm yollarının Türk Ceza Hukuku'ndaki ilk örneği önödeme olmakla birlikte onarıcı adalet fikriyle 2005 yılında hukukumuza eklenen uzlaştırma; uygulama alanının genişliği, başarı oranı ve Adalet bakanlığının konuya gösterdiği yoğun ilgi sayesinde oldukça ön plandadır. Kamu davasının açılmasının ertelenmesi ise kovuşturma aşamasına geçilmeden, yalnızca soruşturma aşamasında mümkün olan bu nedenle Cumhuriyet savcısının karar verebileceği ve onarıcı adalet fikriyle uyumlu etkin bir alternatif çözüm yolu olarak karşımıza çıkar. Alternatif çözüm yollarının ceza hukukunda nasıl ve ne kadar yer alması gerektiği tartışmaları henüz hiçbir hukuk sisteminde tamamlanmamıştır. Anglo Sakson hukukunda onarıcı adalet fikri Kıta Avrupası hukukunda da ilgiyle karşılanmış ve pek çok ülke onarıcı adalet fikrine uygun farklı uygulamaları ceza hukuklarına dâhil etmektedir. Türk ceza hukukunda da güncel olan alternatif çözüm yollarının; yasal düzenlemeleri değerlendirilmiş, yer yer eleştirilmiş ve uygulamadaki sorunlara çözüm önerileri sunulmuştur. Reconciliation, postponement of filing of public litigation and prepayment, which are considered as alternative remedies in Turkish criminal law, are comprehensively discussed and also restorative justice, which makes alternative remedies to take place in criminal law, is also given a wide coverage in this thesis. The developments in the rights of the victim wage, the harsh criticism of the classical criminal justice system, the decrease in the confidence in the criminal justice as a result of the lengthy criminal proceedings due to the workload of the courts and the need for new methods in the fight against crime have revealed the need for alternative remedies in the Turkish Criminal Law. Although the first example of alternative remedies in Turkish Criminal Law is prepayment, the scope of reconciliation application, which is added to domestic law in 2005 with the idea of restorative justice, is in the forefront thanks to the breadth of success and the intense interest of the Ministry of Justice. The postponement of the public prosecution is an effective alternative remedy, which is possible only during the investigation phase, so that the public prosecutor can decide for it and which is compatible with the idea of restorative justice. The debate on how and to what extent alternative remedies should take place in criminal law has not yet been completed in any legal system. The idea of restorative justice arising in Anglo-Saxon law has also been met with interest in Continental European law, and many countries incorporate different practices that are compatible with the idea of restorative justice into criminal law. Current alternative remedies in Turkish criminal law; legal regulations were evaluated, criticized from time to time and solutions were offered to the problems in practice.