Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYTÜL KÜRÜM
Danışman: ASUMAN ÖZEN
Özet:Bu çalışmanın amacı, seksüel siklus süresince Akkaraman koyunu ovidukt epitelinde meydana gelen değişimlerin ışık ve elektron mikroskop düzeyde incelenmesidir. Çalışmada 10 baş östral, 10 baş luteal ve 5 baş anöstrus döneminde olan toplam 25 baş sağlıklı, seksüel olgunluğa erişmiş Akkaraman koyununa ait oviduktun infundibulum, ampula ve istmus bölgelerinden örnekler alındı. Siklusun dönemlerini belirlemek amacıyla ovaryumların makrokopik muayenesi yapıldı ve kesim sırasında alınan kan örneklerinde serum progesteron düzeyi RIA yöntemiyle ölçüldü. Işık mikroskobik incelemelerde lamina epiteliyalisin silyumlu ve sekretorik hücrelerden oluştuğu, ayrıca bazal hücrelerin de bulunduğu görüldü. Östral dönemde hücre boylarının daha yüksek olduğu, luteal dönemde hücre boylarının kısaldığı ve ampulla ile infundibulumda çekirdek atılışlarının olduğu gözlendi. Anöstrus dönemindeki bulguların diöstrus ile benzerlik gösterdiği saptandı. Yapılan histokimyasal boyamalarda östral dönemde ampulladaki sekretorik hücrelerde salgı miktarının arttığı belirlendi. Östral dönemde ampullada nötral mukosubstansın, karboksilli asidik mukosubstansın ve glikojenin arttığı saptanmıştır. İstmusta özellikle karboksilli asidik mukosubstansın ve sülfatlı asidik mukosubstansın hücrelerin apikal sınırında yoğunlaştığı gözlenmiştir. İnfundibulumda az sayıdaki sekretorik hücrede ampulladaki sonuçlara benzer sonuçlar elde edilmiştir. Elektron mikroskobik incelemelerde östral dönemde özellikle ampullada sekretorik hücrelerde üç tip granüle rastlandı. Bunlar birinci tip açık renkli olan ve granül membranının altında dağınık orta yoğunlukta elektron koyu içeriğin bulunduğu granüller, ikinci tip granüller elektron koyu bir odak taşıyan ve bu odağın çevresinde konsantrik lamelli bir yapı sergileyen granüller olarak tanımlandı. Bu tip granüllerin bazılarında elektron koyu odağın ekzantrik olarak yerleştiği de gözlendi. Üçüncü tip granüller ise, elektron koyu odak taşımayan konsantrik lamelli granüller olarak belirlendi. Çalışma sonunda Akkaraman koyununda seksüel siklus süresince ovidukt epitelinde histolojik değişiklikler olduğu belirlendi. Sekretorik hücrelerde salgı miktarı ile salgı karakterinin, siklusun dönemlerin ve oviduktun bölümlerine göre değiştiği belirlendi.AbstractThe aim of the study was to examine the changes in the oviduct epithelium during the sexual cycle by light and electron microscope in Akkaraman sheep. In this study; 10 oestral, 10 luteal and 5 anoestral phased samples were collected from the infundibulum, ampula and istmus regions of oviduct from a total of 25 healthy Akkaraman sheeps having reached their puberty. In order to determine the phase of the sexual cycle; the ovaries were examined by macroscobic inspection and progesteron levels were measured by RIA in the sera of the blood samples, collected during the slaughter In the light microscopy, the lamina epithelialis were seen to be consisted of ciliated, secretory and basal cells. It was also observed that, in oestral phase height of the cells were higher than luteal phase and in the luteal phase nucleus extrusion were seen in the ampulla and infundibulum. It was detected that findings of the anoestrus phase were similar to dioestrus phase. Amount of secrets of secretory cells in the ampulla were elevated during the oestral phase which was determined by histochemical stains. Neutral and carboxylated acidic mucosubstance along with glycogen were found to have increased in the ampulla part; whereas carboxylated acidic and sulphated mucosubstance were denced on the apical region of the cells in the istmus part during oestral phase. Few amounts of secretoric cells found in the infindibulum part showed similar results as the ampulla part. During the oestral phase by using electron microscope, three types of granules were seen in the secretory cells which were especially located in the ampulla. First type of granule was electron lucent and had moderatly electron dense substance which was located separetly, right below the granule membran. Second type of granule had carried electron dense focus which had consantric lamels around of. Some of these types of granules were also seen located eccentric to electron dense focus. Third type of granules, which don?t have electron dense focus at the centre, are with consantric lamels This study showed the histological changes on the oviduct epithelium of Akkaraman sheeps during sexual cycle. The amount and the characterization of the secret in the secretory cells, varied upon the cycle period and the region of the oviduct.