Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZLEM ÖZTÜRK
Danışman: AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
Özet:Bu çalışmada intihar olasılığı ile aile işlevselliği arasındaki ilişkide belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esnekliğin rolü incelenmiştir. Örneklemini 18-25 yaş arası 623 üniversite öğrencisinin oluşturduğu çalışmada, katılımcıların intihar olasılıklarını değerlendirmek amacıyla İntihar Olasılığı Ölçeği (İOÖ), aile işlevselliğini değerlendirmek amacıyla Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ), bilişsel esnekliklerini değerlendirme amacıyla bilişsel esneklik envanteri (BEE) ve belirsizliğe tahammülsüzlüklerini değerlendirmek amacıyla Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BTÖ) kullanılmıştır. Araştırma soruları çerçevesinde elde edilen bulgular tüm temel değişkenlerin (intihar olasılığı, aile işlevselliği, bilişsel esneklik, belirsizliğe tahammülsüzlük) birbirleriyle ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. İntihar olasılığını belirlemek amacıyla yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre sosyodemografik değişkenlerden gelir düzeyi; aile işlevselliği alt boyutlarından genel fonksiyonlar, roller ve gereken ilgiyi gösterme; bilişsel esneklik alt boyutlarından kontrol; belirsizliğe tahammülsüzlük alt boyutlarından ise belirsizlikle ilgili olumsuz benlik değerlendirmeleri intihar olasılığını yordayan değişkenler arasında bulunmuştur. İntihar olasılığı ile aile işlevselliği arasındaki ilişkide aracı değişkenlerin rolünü değerlendirmek için gerçekleştirilen aracı değişken analizi, bu ilişkide belirsizliğe tahammülsüzlük alt boyutlarından ‘belirsizlikle ilgili olumsuz benlik değerlendirmeleri’ ve ‘belirsizlik stres verici ve üzücüdür’ boyutlarının kısmi aracı etkisi olduğu; bilişsel esneklik alt boyutlarından ise ‘kontrol’’ alt boyutunun kısmi aracı etkisi olduğunu göstermiştir.AbstractIn this study, relationship among suicide probability, family functionality, cognitive flexibility and intolerance of uncertainty are examined. Besides, the mediator role of cognitive flexibility and intolerance of uncertainty between suicide probability and familu functioanlity. The sample is composed of 623 univercity student aged 18-25. Suicide Probability Scale (SPS) was used to assess participants’ suicide probability; Mc Master Family Assesment Device was used to evalute participants’ family functionality; The Cognitive Flexibility Inventoru (CFI) was used to assess participant’s cognitive flexibiliry and Intolerance of Uncertainty Scale was used to assess participant’s intolerance of uncertainty. The resut of the study have shown that allbasic variables (suicide probability, family functionality, cognitive flexibility, intolerance of uncertainty) were related to each others. The predictor variables of suicide probability was fount to soico-economic status, general functioning, roles, affectice responsiveness, control, negative self-assestment. Results revealed that dimensions of cognitive flexibility including control and alternatives, dimensions of intolerance of uncertainty including ‘uncertainty is stressful and upsetting’ and negative self assesment madiate the relationship suicide probability and family functionality.