Batı anadolu'daki Merıones trıstramı (Thomas, 1892) alttürlerinin morfometrik, karyolojik analizi ve allozim varyasyonları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞAFAK BULUT

Danışman: NURİ YİĞİT

Özet:

Bu çalışmada Batı Anadolu’dan kaydı verilen Meriones tristrami blackleri, Meriones tristrami lycaon ve Meriones tristrami intraponticus alttürlerinin, biyometrik çalışmalar için toplam 75 örneği, enzim çalışmaları için toplam 35 örneği değerlendirildi. Morfolojik değerlendirmelere göre beyaz püsküllü kuyruk ucuna sahip M.t. blackleri diğer iki alttürden oldukça farklı görüldü. Analizler PCA, DFA, UPGMA ve Neigbour Joining istatistik metotları ile yapıldı ve alttürlerin arasındaki farklılıklar saptandı. Buna göre üç alttür arasında kuyruk uzunluğu, T x 100/HB, ardayak uzunluğu, interorbital genişlik, occipitonasal uzunluk, mastoid genişlik ve damak uzunluğu gibi karakterler ayırıcı bulunmuştur ve alttürler, özellikle M.t. lycaon birbirlerinden ayrılmaktadırlar. Karyolojik çalışmalarda tüm alttürlerin kromozom sayısı 72 ve NF sayıları blackleri’de 76, lycaon’da 82, intraponticus’ta 84 olarak bulundu. Enzim çalışmaları bu tür üzerinde ilk kez yapıldı ve 24 gen lokusu çalışıldı. Bu lokuslardan 4’ünün polimorfik ve heterozigot olduğu tespit edildi. Çalışılan örneklerde fiksasyon indeks değeri (FST) 0,67’dir ve yaklaşık % 7’lik genetik farklılık göstermektedir. Populasyonlardaki polimorfik lokusların ortalama heterozigotluk değeri 0,016’dır. Nei’nin genetik mesafe değeri (D) oldukça düşüktür ve 0,000 ile 0,002 arasındadır. Populasyonlar arasındaki gen akışının Wright’ın göçmen sayısı (Nm) 3,48’lik değerine göre yüksek olduğu saptanmıştır.AbstractIn this study, three subspecies of Meriones tristrami blackleri, Meriones tristrami lycaon and Meriones tristrami intraponticus which were recorded from Western Anatolia were evaluated by means of morphological (n= 75) and electrophoretically (n= 35). According to the morphological evaluations, M.t. blackleri with marked white tail tip appears to be more diverged one among these subspecies. The statistical analyses was carried out with PCA and DFA methods and the biometric differences were determined the difference among the subspecies. Thus, of the characteristics measured, tail length, T x 100/HB, hindfood length, interorbital width, occipitonasal length, mastoid width and palatal length, were found to be distinguishing characteristics among subspecies. According to UPGMA cluster, M.t. blackleri and M.t. intraponticus are closer each other, and M.t. lycaon is connected to this group and is the most diverged subspecies. All the subspecies have 72 number of chromosome, and number of fundemental arm (NF) is 76 in blackleri, 82 in lycaon, 84 in intraponticus. The electrophoretic studies were carried out first time on this species and 24 gene loci were analyzed. It was determined that 4 of these loci are polymorphic and heterozygote. The FST is 0,67 and this indicates 7% genetics difference. The mean heterozygote of the polymorphic loci on the populations is 0,016. The Nei’s genetic distances are low among populations and range from 0,000 to 0,002. Gene flow among populations is high as number of migrant (Nm) 3,48 proposed by Wright.