Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET MURAT TANGAL
Danışman: DUYGU TOKSOY ÇEBER
Özet:Köy seyirlik oyunları Anadolu köylüsünün doğayı etkilemek, bereket ve üremenin bol olması için yılın belli günlerinde oyun çıkarma adı altında oynadıkları oyunlardır. Kaynağı ilkel insanın doğayla barışık yaşamak, doğa üstü güçleri etkilemek için yapılan törenlere dayanmaktadır. Ak- kara karşıtlığında ölüp dirilme konularının ele alındığı bu oyunlarmevsim geçişlerinde, düğünlerde ve bayramlarda oynanmaktadır. dramatik nitelik taşıyan bu oyunlar taklit, canlandırma, kılık değiştirme ve mask kullanma esasına dayanır. Başlangıçta tören amaçlı yapılan köy seyirlik oyunları zamanla bu işlevini kaybetmiş ve eğlence amacıyla oynanan oyunlara dönüşmüştür. Böylelikle oyunların çağdaş tiyatro ve evrensel değerlere yakın yapısal özellikleri yansıttığı görülmektedir. Anadolu Köy Seyirlik oyunları, köylüler tarafından doğaçlama olarak oynanır. Oyun köylüler tarafından izlenir. izleyici zaman zaman oyuna müdahale edebilir veya oyuna katılabilir. Dramatik nitelikli bir metni yoktur. Açık alanlarda veya köy odalarında oynanan oyunlar, açık biçim göstermeci tiyatro özelliklerini yansıtmaktadır. Oyun yöneticisi oyunları kurgular ve rolleri dağıtır. Oyunlarda kullanılan malzemeler, gerçekçi değil stilizedir. Oyunlarda Anadolu motifli müzik ve dans kullanılmaktadır. Bu çalışmada, dramatik yazarlığın temel ilkeleri ve oyun yazma teknikleri doğrultusunda köy seyirlik oyunları ve sahnelenmek üzere yazılan oyun metinlerinin dramatik bakımdan karşılaştırılmalı analizi yapılmaktadır. Bu karşılaştırma sonucunda dramatik olarak geçişken unsurlar ve köy seyirlik oyunlarının dramatik metne dönüştürülmesinin temel ilkeleri saptanmaktadır. Köy seyirlik oyunları biçiminde yazılan Acep N'olacak Hallerimizadlı oyunla köy seyirlik oyunlarının dramatik bir metne dönüştürülmesi ilkeleri bu oyun üzerinden örneklenmektedir. Dramatic village plays are the plays that Anatolian villagers play under the name of play-setting on certain days of the year to influence nature, plentifulness and fertility. The origin of these plays is based on the rituals of primitive man to live in peace with nature and influence divine forces. These plays including themes i.e. conflicts of white-black and dying-incarnating, are performed in season turnings, weddings and religious festivals. The plays, which have dramatic characteristic, are based on mimesis, dramatisation, disguisement and the usage of the mask. In the beginning, the dramatic village plays performed as ritual. However, they have lost this function over time, and have transformed into entertainment plays. Thus, it is seen that the plays reflect structural features close to the contemporary theater and universal values. Anatolian dramatic village plays are improvised by the villagers, the audience is the villagers. The audience can intervene or take part in the performance at times. The plays performed in open spaces or village rooms, show epic theatre features. Director creates and leads the parts and the casting. Set and props are stylized, not realistic. Anatolian music and dance are used in the performances. AcepN'olacak Hallerimiz, written in the genre of dramatic village play, is exemplifed in terms of transforming village theatre plays into drama text with the principles of dramatic writing.