Batı karadeniz ve Trakya’ da yayılış gösteren Mus L., 1758 (mammalia: rodentia) cinsinin allozim varyasyonları


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ufuk GÜNDÜRÜ

Danışman: REYHAN ÇOLAK

Özet:

Bu çalışmanın amacı, Trakya ve Batı Karadeniz’ de yayılış gösteren Mus domesticus ve Mus macedonicus türleri ve bu türlerin farklı populasyonları arasındaki genetik farklılaşmayı allozim analizi ile ortaya koymaktır. Türkiye’deki 7 lokaliteden toplam 35 birey çalışıldı. 14 enzim sisteminin nişasta jel ve native poliakrilanmid jel elektroforezi (N-PAGE) sonucu 23 lokus saptandı. Idh-2 lokusu M. macedonicus ile M. domesticus türlerini ayırt edici lokustur. Mus cinsinde Idh-2 lokusunda üç allel (A, B, C) tespit edildi. Çalışılan populasyonlar arasındaki genetik ilişkileri göstermek için Wright’ın genetik mesafe ve Nei’nin genetik benzerlik hesaplamaları kullanıldı. Hesaplamalar BIOSYS-1 bilgisayar programı ile yapıldı. Tüm lokuslara ait F-istatistik verilerine bakıldığında fiksasyon indeksinin ortalama değeri FST = 0.3693 ile populasyonlar arası genetik farklılaşmayı ifade eden gen akışı değeri Nm= 0.426 olarak bulundu. Nei (1978)’nin genetik benzerlik değerlerine dayanılarak oluşturulan UPGMA dendogramında biri M. macedonicus diğeri M. domesticus populasyonları olmak üzere iki ana küme oluştu. Her bir küme de iki alt kümeye ayrıldı. M. macedonicus populasyonlarından oluşan 1. kümedeki ilk grupta Bolu populasyonu tek başına yer alırken, ikinci grup Edirne, Tekirdağ, Kırklareli ve Düzce populasyonlarından oluştu. M. domesticus populasyonlarından oluşan 2. kümedeki ilk grupta yine Bolu populasyonu tek başına yer alırken ikinci grupta ise Tekirdağ, Zonguldak ve Bartın populasyonları yer aldı.Abstract The aim of this study is to expose genetic differentiation between Mus domesticus and Mus macedonicus which are distributed in Western Black Sea and Thrace and the different populations of these species, using allozyme analysis. 35 specimens were studied from 7 localities in Turkey. 14 enzyme systems were analysed using starch gel electrophoresis and native-polyacrilamide gel electrophoresis (N-PAGE) and 23 loci were determined. Idh-2 locus was diagnostic for M. macedonicus and M. domesticus. In the genus Mus, three alleles (A,B,C) were determined at Idh-2 locus. In order to show genetic relations among populations studied, Wright’s genetic distance and Nei’s genetic identity were used. The allelic data of these populations were analysed using the program BIOSYS-1. According to F-statistic values mean value of FST (FST= 0.3693), which is a measure of the genetic differentiation over subpopulations and gene flow value (Nm= 0.426), that is show genetic differentiation among populations were found to be very high. On the basis of Nei’s genetic identity values UPGMA dendrogram established has got two main clusters dividing into two subgroups in each cluster. The first cluster consists of M. macedonicus populations, including only Bolu population in first subgroup, and second one Edirne, Tekirdağ, Kırklareli and Düzce populations. The second cluster consists of M. domesticus populations, containing Bolu population in first subgroup, and second one Tekirdağ, Zonguldak and Bartın populations.