Bazı algol türü örten çift sistemlerin ışık ve dönem analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMED NAİM BAĞIRAN

Danışman: BİROL GÜROL

Özet:

Algol türü örten çift sistemler, bileşen yıldızların evrimsel durumları ile birlikte aralarındaki çeşitli etkileşimlerin açık olarak ortaya çıkarılabildiği sistemlerdir. Yörünge dönemlerinin uzun olması, bileşen yıldızlar arasındaki uzaklığın büyük olmasını ve diğer sistemlere göre aralarındaki etkileşimin daha az olmasını gerektirmektedir. İlk zamanlarda düşünülenin aksine bu tür sistemlerde bileşenlerden biri anakolda iken, diğer bileşenin evrimleşerek Roche Şişimini doldurmuş veya doldurmak üzere olduğu ve karşısındaki bileşene doğrudan veya dolaylı olarak kütle aktarımında bulunduğu anlaşılmıştır. Bu çalışmada literatürde Algol olarak sınıflandırılmış ve üzerinde önemli bir çalışması bulunmayan V1046 Cas ile V882 Per sistemleri incelenmiştir. Fotometrik gözlemleri Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi’nde (AÜKR) gerçekleştirilmiştir. Gözlenen sistemlerin standart sistemdeki parlaklık ve renk eğrileri elde edilmiş, dönem analizleri gerçekleştirilmiş ve ışık eğrilerinin çözümleri gerçekleştirilerek sistemlere ilişkin geometrik parametreler elde edilmiştir. Her iki sistem için baş bileşenlerin normal anakol yıldızı olduğu kabul edilerek.AbstractAlgol type binaries are the systems that can be discovered to have various interactions between component stars along with their evolutionary statuses precisely. Having long periods requires that they have long distances between component stars and have less interactions considering other systems. In contrast with early times, it has been realized that in this type of systems while one of the components is still a member of main sequence, the other one has filled or is about to fill its Roche Lobe and transferring mass onto the other component directly or indirectly. In this study, V1046 Cas and V882 Per which are Algol type binaries and currently do not have significant studies in the literature, have been examined. Photometric observations were carried out at Ankara University Kreiken Observatory (AUKO). Magnitudes and color curves in standard system were obtained, period analyses were carried out and after solutions of light curve, geometric parameters of the systems were obtained. Assuming that the primary components for both systems are main sequence stars, physical