Sığır karkaslarında staphylococcus aureus'un varlığı, karakterizasyonu ve antimikrobiyal dirençliliğinin belirlenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ERHAN KEYVAN

Danışman: HAYDAR ÖZDEMİR

Özet:

Bu çalışma, sığır karkaslarında Staphylococcus aureus'un varlığı ile izolatların enterotoksijenik özellikleri ve antimikrobiyal dirençliliğini saptamak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla Haziran 2011 ve Mayıs 2012 tarihleri arasında Ankara'da bulunan 2 farklı mezbahada kesilen, 120 adet sığır karkasından alınan örnekler materyal olarak kullanılmıştır. Örnekler steril bir şablon ile işaretlenen but, kavram ve döş bölgerinden (10x10 cm2, toplam 300 cm2) sünger swap tekniği ile alınmıştır. Alınan örnekler öncelikle fenotipik olarak koagulaz-pozitif stafilokok ve S. aureus yönünden analiz edilmiştir. Fenotipik yönden S. aureus olarak saptanan suşlar PCR tekniği ile doğrulanmış, PCR yöntemiyle enterotoksijenik özellikleri ve mecA geninin varlığı araştırılmıştır. Yapılan analizler sonucu, 120 sığır karkas örneğinin 32'si (% 26,6) koagulaz pozitif stafilokok ve 15'i (% 12,5) S. aureus yönünden pozitif bulunmuştur. Çalışmada izole edilen toplam 70 adet koagulaz-pozitif stafilokok izolatından 22'si fenotipik testler sonucu S. aureus olarak belirlenmiştir. Bu izolatların tümü, PCR tekniğinde S. aureus olarak doğrulanmıştır. S. aureus izolatlarının hiçbirinde mecA geni saptanamazken, 19'unun (% 86,3) enterotoksijenik özellikte olduğu belirlenmiştir. Enterotoksijenik izolatlardan 8'inin (% 36,3) seh, 5'inin ( % 22,7) sea, 2'sinin (% 9) seg+sei, 1'inin (% 4,5) sei, 1'inin (% 4,5) sed+sej, 1'inin (% 4,5) sea+tst ve 1'ininde (% 4,5) tst tipi enterotoksin genine sahip olduğu saptanmıştır. Çalışma kapsamında yapılan antibiyotik dirençlilik testleri sonucunda S. aureus izolatlarından % 72,7'sinın ampisiline, % 54,5'inin tetrasikline, % 40,9'unun eritromisine ve % 22,7'sinin sülfametaksazol-trimetoprim'e yüksek oranda dirençli olduğu belirlenmiştir. Bu antibiyotikleri oksasilin % 18,1, sefoksitin % 13,6, kloramfenikol % 9 ve gentamisin % 4,5 takip etmiştir. İzolatların tamamı ise vankomisine duyarlı bulunmuştur. Sonuç olarak, sığır karkasları kesim sonrası % 12,5 düzeyinde S. aureus ile kontamine bulunmuştur. Başlangıç kontaminasyon düzeyi düşük olsa da izolatların % 86.3'ünün enterotoksijenik özellikte olması halk sağlığı açısından önemlidir. Ayrıca izolatlardan bazılarının klasik enterotoksinlerin yanı sıra, yeni tanımlanan enterotoksin genlerine sahip olmaları da önemlidir. Yine izolatların çoğu bir ve/veya birden fazla antibiyotiğe karşı dirençli bulunmuştur. İzolatların hiçbirinde mecA geni bulunmamasına rağmen, metisilin duyarlılığının belirlenmesinde kullanılan oksasilin ve sefoksitin gibi antibiyotiklere karşı dirençli suşların tespit edilmiş olması önemlidir. Bu nedenle hijyenik sığır eti üretimi ve halk sağlığının korunması amacıyla HACCP sistemi etkin bir şekilde uygulanmalıdır.AbstractThe objectives of this study were, to determine the incidence, enterotoxigenic properties and antimicrobial resistance of S. aureus. For this purpose, 120 beef carcass samples, obtained from 2 different slaughterhouses in Ankara between June 2011 and May 2012. Samples obtained from three carcass sides (brisket, flank and round) marked with sterile template and sponge swap used to sample on carcass (10x10 cm2, totaly 300 cm2). Obtained samples firstly analyzed for phenotypically as coagulase positive staphylococci and S. aureus. Then phenotypically determined S. aureus isolates confirmed with PCR assay and detected by multiplex PCR for enterotoxin genes and mecA genes. Results of microbiological examinations, coagulase positive staphylococci isolated from 32 ( 26,6 %) of the 120 beef carcasses samples, 15 ( 12,5 %) of the 120 beef carcasses samples were confirmed as S. auerus. In this study, 22 out of 70 coagulase positive isolates identified as phenotypically S. aureus. All of this isolates confirmed with PCR assay. 19 (86,3 %) out of 22 S. aureus isolates determined as enteotoxigenic. It was determined that these enterotoxins contained 8 (36,3 %) seh, 5 (22,7 %) sea, 2 (9 %) seg+sei, 1 (4,5 %) sei, 1 (4,5 %) sed+sej, 1 (4,5 %) sea+tst, 1 (4,5 %) tst gene distribution, respectively. None of the S. aureus isolates contain mecA gene. In this study, according to the disc diffusion test results, 72,7 %; 54,5 %; 40,9 %; 22,7 % of S. aureus isolates were high level resistant to ampicillin, tetracycline, erythromycin, sulphamethoxazole- trimethoprim, respectively. In addition, 18,1 %; 13;6 %; 9 %; 4,5 % of S. aureus isolates were resistant to oxacillin, cefoxitin chloramphenicol and gentamicin, respectively. All of the isolates were sensitive to vancomycin. Finally, it was found that beef carcasses contaminated with S. aureus. Even if first level of contamination is low, enterotoxigenic S. aureus level is relatively high. This situation is important for public healthy. Also, isolates contained newly described enterotoxin genes. This results indicated that new types enterotoxin genes could be effective in food intoxication. In this study, isolates were found resistance to one or more antibiotics. None of the S. aureus isolates contain mecA gene but some of them were identified as resistant to a group of antibiotics like oxacillin and cefoxitin which are used in determining methicilin sensitivity. For public healthy and hygienic meat production HACCP systems would be implemented effectively.