Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SAİDE NUR DUYAR
Danışman: ŞEYDA DEMİR
Özet:Alanyazında "iki kere farklı" öğrenciler olarak gruplandırılan ve hem özel yetenek hem de öğrenme güçlüğü olmak üzere ikili tanı alan öğrencilere ilişkin mevcut araştırmaların sınırlılığı, bu öğrencilere özgü değerlendirme araçlarının olmaması ve bu öğrencilerle çalışan öğretmenlerin bilgi ve yeterliliklerinin sınırlı olması müdahaleler geliştirilmesi ve sonuçlarının değerlendirilebilmesinde zorluklara neden olmaktadır. Bu çalışmada hem özel yetenekli hem öğrenme güçlüğü olan "iki kere farklı" öğrencilerle karşılaşma olasılığı yüksek olduğu düşünülen Bilim ve Sanat Merkezi (BİLSEM) öğretmenlerinin iki kere farklı öğrenciler hakkındaki bilgi ve öz yeterliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmaya Türkiye'deki BİLSEM'lerde çalışan ve amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenen 752 öğretmen dahil edilmiştir. Öğretmenlerin hepsi demografik bilgi formunu doldurmuş ve 752 öğretmenin hepsine bu araştırma için geliştirilmiş ve geçerlik ve güvenirlik çalışmaları gerçekleştirilmiş olan İki Kere Farklı Öğrenciler Bilgi Testi (İFBT) ve İki Kere Farklı Öğrenciler Öğretmen Öz Yeterlik Ölçeği (İFÖÖ) uygulanmıştır. Google Form'lar yoluyla elde edilen veriler SPSS paket programına girilerek öncelikle araçların geçerlik ve güvenirlik çalışmaları gerçekleştirilmiş daha sonra araştırma amaçları doğrultusunda analizleri gerçekleştirilmiştir Araştırmada a) BİLSEM öğretmenlerin iki kere farklı öğrencilere yönelik bilgi düzeyleri nedir? b) BİLSEM öğretmenlerin iki kere farklı öğrencilere yönelik öz yeterlik düzeyleri nedir? c) BİLSEM öğretmenlerin iki kere farklı öğrencilere yönelik bilgi düzeyleri ile öz yeterlikleri arasında ilişki var mıdır? ve d) BİLSEM öğretmenlerin iki kere farklı öğrencilere yönelik bilgi düzeyleri ile öz yeterlikleri farklı değişkenler açısından değişmekte midir? sorularına cevap aranmıştır. Araştırmanın birinci sorusunun yanıtını bulmak için BİLSEM öğretmenlerinin İFBT'den aldıkları puanların ortalamaları hesaplanmış ve öğretmenlerin iki kere farklı öğrencilere yönelik bilgi düzeylerinin orta düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırmanın ikinci sorusunun yanıtını bulmak için BİLSEM öğretmenlerinin İFÖÖ'den aldıkları puanların ortalamaları hesaplanmış ve bunun sonucunda öğretmenlerin iki kere farklı öğrencilere yönelik öz yeterliklerinin yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın üçüncü sorusunun yanıtını bulmak için Pearson Momentler Çarpımı katsayısı ile öğretmenlerin bilgi düzeyleri ile öz yeterlikleri arasındaki ilişkiye bakılmış ve bilgi ve öz yeterlikleri arasında pozitif yönlü düşük düzey ilişki olduğu bulunmuştur. Araştırmanın son sorusunun yanıtını bulmak için öğretmenlerin iki kere farklı öğrencilere yönelik bilgi ve öz yeterliklerinin farklı değişkenler açısından a) öğretmenlik deneyimlerine ( i) 1-10 yıl, ii) 11-20 yıl, iii) 21 yıl ve üzeri), b) eğitim düzeylerine ( i) lisans, ii) yüksek lisans, iii) doktora), c) lisans mezuniyetlerine ( i) öğretmenlik mezunu, ii) diğer bölümler), d) özel yeteneğe ilişkin eğitim alıp almama ve e) öğrenme güçlüğüne ilişkin eğitim alıp almamaya göre değişip değişmediği incelenmiştir. İki değişkenli olan analizler bağımsız örneklemler t testi, üç değişkenli olanlar ise ANOVA ile incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre; a) BİLSEM öğretmenlerinin öğretmenlik deneyimlerine göre bilgi ve öz yeterlik düzeylerinde herhangi bir değişiklik olmadığı belirlenmiştir. b) BİLSEM öğretmenlerinin doktora mezunu olan öğretmenlerin lisans ve yüksek lisans mezunu öğretmenlerden daha yüksek bilgi düzeyi ve öz yeterliğe sahip olduğu bunun yanı sıra lisans ve yüksek lisans mezunu öğretmenler arasında bilgi ve yeterlik açısından anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. c) BİLSEM öğretmenlerinin lisans mezuniyet bölümlerine göre öğretmenlerin iki kere farklı öğrencilere yönelik bilgi ve öz yeterliklerinin farklılaşmadığı belirlenmiştir. d) BİLSEM öğretmenlerinin özel yeteneğe ilişkin eğitim alma durumlarına göre öğretmenlerin bilgi ve öz yeterliklerinin eğitim alanlar lehine farklılaştığı görülmüştür. Son olarak e) öğrenme güçlüğünden eğitim alan ve almayan öğretmenlerin de bilgi düzeylerinde anlamlı bir fark olmadığı fakat öz yeterliklerinin eğitim alanların lehine farklılaştığı görülmüştür. The fact that the number of the studies in the literature regarding "twice-exceptional students," who are both gifted and have learning disabilities, is scarce, there are not any specific assessment and evaluation tools, as well as the knowledge and efficacy of teachers who are working with these students, are limited present challenges and obstacles in developing and assessing the consequences of interventions for this group of students. This study aims to examine the knowledge and self-efficacy regarding twice-exceptional students of teachers working in the Science and Art Centers (SAC), who have a higher possibility to encounter twice-exceptional students. The participants of this study are the teachers working at the SACs and who were selected by purposive sampling. All teachers filled in a demographical form as well as the Twice Exceptional Students Knowledge Test (TESKT) and Twice-Exceptional Students Teacher Self-Efficacy Scale (TESTSS), both of which were developed for this study and reliability and validity studies were conducted. Data collected from Google Forms were entered into the SPSS package program and then firstly the validity and reliability studies of the TESKT and TESTSS were conducted and then data were analyzed in terms of the research questions. The research questions were as follows: a) How is the knowledge levels of SAC teachers about twice-exceptional students? b) How is the self-efficacy levels of SAC teachers about twice-exceptional students? c) Is there a relationship between knowledge and self-efficacy of SAC teachers about twice-exceptional students?, and d) Do knowledge and self-efficacy of SAC teachers differ according to different variables? To answer the first question of the study, mean scores of SAC teachers on TESKT were calculated and it was seen that SAC teachers' knowledge levels about twice-exceptional students were medium level. For the second question of the study, mean scores of SAC teachers on TESTSS were calculated and the results showed that self-efficacy of SAC teachers was high regarding twice-exceptional students. As to answer the third question of the study the relationship between TESKT and TESTSS scores of SAC teachers was examined by Pearson Product-Moment Correlation Coefficient was calculated, and it was seen that the relationship between knowledge and self-efficacy of SAC teachers regarding twice-exceptional students was significantly positive but low. The last question of the study examined whether the knowledge and self-efficacy of SAC teachers differed according to different variables as a) year of teaching experience ( i)1-10 years, ii) 11-20 years, iii)) 21 years and more), b) the results showed that a) educational level ( i) undergraduate, ii) master's degree, iii) Ph.D. degree), c) undergraduate department ( i) education department, ii) other departments), d) having training/ education on giftedness, and e) having training/ education on learning disabilities. For the variables which contain two levels a t-test, for variables of three levels ANOVA was conducted. The results showed that a) SAC teachers' knowledge and self-efficacy did not significantly differ according to year of teaching experience. b) Knowledge and self-efficacy of SAC teachers who hold a Ph.D. degree were significantly higher than that of teachers with a master's or undergraduate degree. However, teachers holding an undergraduate degree or a master's degree did not significantly differ in terms of knowledge and self-efficacy regarding twice-exceptional students. c) Knowledge and self-efficacy of SAC teachers regarding twice-exceptional students did not significantly differ in terms of undergraduate department, i.e., being a graduate of faculty of education or not. d) Having training/ education on giftedness significantly increased knowledge and self-efficacy of SAC teacher regarding twice-exceptional students. Lastly, e) Having training/ education on learning disabilities did not significantly affect knowledge; however, it significantly increased self-efficacy of SAC teachers regarding twice-exceptional students.