Kurşun ile kirlenmiş toprakların bitkisel ekstraksiyon ile iyileştirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YELİZ ŞAHİN

Danışman: SEVİNÇ ARCAK

Özet:

Kimyasal olarak artırılmış bitkisel ekstraksiyon, yüksek biyokütleli bitkilerin kullanımı vasıtasıyla kirlenmiş topraktan ağır metallerin kaldırılması için etkili bir yöntem olarak ileri sürülmüştür. Bu çalışma; artan konsantrasyonlarda (0, 0.5, 1.5 mmol EDTA/kg) uygulanan EDTA' nın, kurşun (Pb) ile kirlenmiş toprakta yetiştirilen Mısır (Zea Mays L.) ve Kamışsı Yumak (Festuca arundinacea Schreb.) bitkilerinin bitkisel ekstraksiyonu üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Denemede kullanılan toprak Samsun Azot Sanayi (TÜGSAŞ) ve Karadeniz Bakır İşletmeleri (KBİ) çevresinden alınmıştır. Bitkiler kontrollü sera koşullarında 7 hafta yetiştirilmiş ve hasattan 1 hafta önce EDTA uygulaması yapılmıştır. Araştırma toprağının ve bitkilerinin Pb kapsamını belirlemek amacıyla toprağın toplam ve ekstrakte edilebilir ve bitkideki Pb konsantrasyonları belirlenmiştir. Toplam Pb içeriği 600.675 mg kg-1 olan kirli bir toprağa EDTA uygulamaları sonucu, Zea mays ve Festuca arundinacea bitkilerinin gövde Pb konsantrasyonları artış göstermiştir. Bu bitkilerde Pb birikimindeki artışın nedeninin, toprağa EDTA ilave edildikten sonra toprak çözeltisindeki Pb konsantrasyonunun artması ile ilgili olduğu saptanmıştır. Zea mays ve Festuca arundinacea bitkilerinin yüksek Pb konsantrasyonundan etkilenmediği saptanmıştır. Bitkilerin topraktan Pb' u kaldırması ve topraktaki alınabilir Pb mikarına, toprak pH' sının ve EDTA' nın önemli etkilerinin olduğu bulunmuştur.