Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUĞBA ŞAHBAZ
Danışman: NURULLAH YAZAR
Özet:11. ve 13. yüzyıllar arasında Müslüman coğrafyada ortaya çıkan problemleri devlet ve yönetimle ilişkilendiren âlimler, daha önce var olan siyasetnâme geleneğini geliştirip hükümdarlara tavsiyeler vererek problemlere cevaplar sunmuşlardır. Muhammed b. Turtûşî de bu tür bir kaygıyla Sirâcü'l-Mülûk adlı siyasetnâme türü eserinde bir yöneticinin sahip olması gereken özelliklere yer vermiştir. Bu özellikleri tarihteki önemli şahsiyetlerin örnekliği ile açıklamıştır. Hükümdarın devlet yönetimini sağlaması için hükümdarda bulunması gerekli görülen şartlar karakter özellikleri ve yönetim esasları şeklinde iki farklı yönde değerlendirilmiştir. Hükümdar düzeni sağlayabilmek için cömertlik, cesaret, alçakgönüllülük, doğru sözlülük, merhametlilik, sabırlılık ve hilm sahibi olma özelliklerini karakterinde bulundurmalıdır. Bu özelliklerin yanı sıra hükümdarın adalet sahibi olma, liyakatli davranma, ilim sahibi olma gibi yönetim esaslarını da nitelikleri arasına katmalıdır. Bu özelliklerin her birine sahip olan hükümdar düzeni sağlayarak ülkesinin gelişmesinin yolunu açacaktır. Böylelikle hükümdar refah içerisinde devletinin devamını sağlayabilecektir. Tez, giriş, iki bölüm (I. Bölüm: Hükümdar ve Şahsi Özellikleri, II. Bölüm: Yönetim Esasları) ve sonuç bölümünden oluşmaktadır. Tezin giriş kısmında Muhammed b. Turtûşî'nin hayatı, eserleri ve yaşadığı ortam özetlenmiştir. Birinci bölümde hükümdarın karakterinde bulunması gereken özellikler sıralanmıştır. İkinci bölümde ise hükümdarın yönetimini yürüttüğü süreçte uyması gereken yönetim esaslarına yer verilmiştir. The scholars who associate the problems that arose in the geography of Muslims between the 11th and 13th centuries with the state and the administration, developed the tradition of siyasatnamah and gave advice to the rulers and gave answers to the problems. Muhammad al-Turtushi, with this kind of concern, included the features that a ruler should have in his work named Siraj al-Muluk. He explained this features with examples of important personalities in history. The conditions required for the sovereignty of the sovereign were evaluated in two different ways as character features and management principles. In order to maintain system, the sovereign must have the characteristics of generosity, courage, humulity, righteousness, patience and hılm. In addition to these features, the ruler should also include the principles of management such as having justice, behaving merit and having knowledge. The monarch, who possesses each of these features, will restore order and pave the way for his country's development. Thus, the sovereign will be able to maintain the welfare state. The thesis comprises an introduction, two chapters (I. Ruler and Him Personal Features, II. Management Principles) an a conclusion. In the introduction, Muhammad al-Turtushı's life, Works and living environment is summarized. In the first chapter, the features that should be present in the character of the ruler are listed. In the second chapter principles of management which the ruler must obey in the process he is conducting are given.