Atatürk Dönemi düşünürlerin gözüyle Kemalizm ve Türk inkılâbı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: LEMİ ATALAY

Danışman: TEMUÇİN FAİK ERTAN

Özet:

1930 yılı Türk İnkılâbı için bir dönüm noktasını teşkil etmektedir. Hem, Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kısa sürede halktan aldığı destek, hem de 1929 Büyük Buhranın ekonomideki olumsuz etkileri, tek parti iktidarını politika değiştirmeye yöneltmiştir. 1931 yılından itibaren tek parti yönetimi bir yandan iktidarını güçlendirecek adımlar atmaya başlarken, bir yandan da inkılâbın topluma daha etkili bir şekilde yayılması yönünde arayışlar içerisine girmiştir. Bu arayışlar doğrultusunda Türk İnkılâbı'nın ideolojisi olan Kemalizm'in de temelleri atılmıştır. Kemalizm'in oluşma sürecinde, bu şekilde çeşitli resmi girişimler ortaya konurken, kamuoyunda da bu sürece kendi görüşleriyle eklemlenen çeşitli yazar, düşünür ve siyasetçiler bulunmaktaydı. Bu çalışma, daha çok resmi girişimlerin dışında görece özerk kalan düşünürler tarafından bu ideoloji yorumlamaları üzerine odaklanmaktadır. Bu düşünürler, 1930'lı yıllar boyunca çeşitli yayınlar aracılığıyla fikirlerini belirtip, inkılâp ideolojisinin nasıl olması gerektiği yönünde görüşler beyan etmişlerdir. Tez boyunca, temel olarak 13 düşünür ve dönemin 7 süreli yayını incelenerek, olabildiğince farklı Kemalizm yorumlamaları değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler de çeşitli ortak başlıklar altında karşılaştırmalı bir yöntem izlenerek, Kemalizm bütüncül bir açıdan analiz edilmeye çalışılmıştır. Böylece, bugünde halen tartışmalı bir konu olan Kemalist ideolojinin, oluşum sürecinde nasıl algılandığı tüm yönleriyle ortaya konulmak istenmiştir. Bunun sonucunda da, Atatürk'ün hayatta olduğu dönem boyunca tek bir Kemalizm'den söz etmenin mümkün olup olmadığı hususu aydınlatılmaya çalışılmıştır.Abstract The year 1930, constituted a turning point in the Turkish Revolution. Both the support that the Free Republican Party gained from the people and the negative effects of the 1929 Great Depression in the Turkish economy, led the single party regime to a change in its policies. Beginning from 1931, the single party regime, on the one hand had started to take steps to strengthen their rulership and on the other hand had searched how to spread the revolutional ideas towards the masses. The basic principles of Kemalism, the ideology of the Turkish Revolution, had been formed as a result of these quests. In the formation process of Kemalism, besides the official attempts that came from the single party rulership, there were also some writers, thinkers and politicians who tried to contribute this process. This study focuses mainly on these interpretations of the Kemalist ideology, that are made by relatively autonomous thinkers. These thinkers, throughout the 1930's, had tried to remark their ideas on how the Kemalist ideology supposed to be, via several publications. Throughout the thesis, basically 13 thinkers and 7 journals of the period has been studied and as many as different Kemalism interpretations has been evaluated. In these evaluations, Kemalism has tried to be analyzed in an integrated perspective, by applying a comparative method. Thus, it has been aimed to show how the Kemalist ideology, which is still a disputable issue today, was perceived in its formation process, with its whole aspects. As a result, it has been tried to enlighten whether it is possible to talk about a single Kemalism, in a period that Atatürk is still alive.