Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FERHAT ÇAMLICA
Danışman: SARİYE BELGİN AKÇAY
Özet:Küresel finans krizinden sonra merkez bankalarının finansal istikrarayönelik nasıl bir role sahip olması konusunda ciddi bir paradigma kaymasından sözedilmektedir. Merkez bankalarının finansal istikrara olan duyarlılıklarındaki budeğişim, küresel finans krizi sürecinde ortaya konan para politikası ile net olarakgörülmüştür. Bu çerçevede, küresel finans krizi sürecinde en aktif merkezbankalarından biri olan AMB'nin merkez bankasının finansal istikrarsızlıklara olanduyarlılığını belirlemek bakımından iyi bir örnek oluşturduğu düşünülmektedir.Ayrıca bu dönemde karşı karşıya kalınan şokların 'sistemik' olma özelliğinin önplana çıkması nedeniyle, merkez bankalarının özellikle 'finansal sistemik risk'e karşıduyarlılık gösterdikleri tahmin edilmektedir.Bu çerçevede, çalışmada iki temel ampirik uygulama gerçekleştirilerekAMB'nin kriz öncesi ve sonrasında finansal sistemik strese olan duyarlılığı analizedilmektedir: Birincisi, finansal sistemik stresin ölçülmesi konusunda özgün birgösterge olan, aynı zamanda da AMB tarafından finansal sistemik stresi izlemek içinkullanılan CISS endeksi detaylı bir şekilde incelenmekte ve Avro Bölgesindemerkez-çevre ülkeler için tahmin edilmektedir. Böylece CISS'tan yola çıkaraksistemik stresin alt piyasalar ve coğrafi boyutlarıyla değerlendirilmekte ve AMB'ninbu boyutlarıyla finansal istikrara duyarlılığı analiz edilmektedir.Çalışmanın bu anlamda ilgili literatüre yaptığı birinci katkı, AvroBölgesinde merkez ve çevre ülkelerin finansal göstergelerinden yola çıkarak birfinansal sistemik stres endeksinin hesaplanması ve bu endeksler yoluyla AvroBölgesinde merkez-çevre ülkeler arasında finansal sistemik risk bakımından yaşananyakınsama ve ayrışmaların küresel finans krizi ve AB borç krizi sürecinde ortayakonmasıdır. Temel bulgu, küresel finans krizinde sistemik riskin merkez ülkelerdeçevre ülkelerden daha hızlı arttığı, ancak daha sonra her ülke grubunun da eşitdüzeyde etkilendiği yönündedir. Buna karşın, borç krizi sürecinde merkez ve çevreülkelerde finansal sistemik stresin ayrıştığı ve çevre ülkelerinde 2013 yılının başınakadar sistemik stresin yüksek seyretmeye devam ettiği bulgusuna da rastlanmıştır.İkinci ampirik uygulamada, AMB için kriz öncesi ve sonrası dönemikapsayan bir para politikası kuralı tahmini yapılmaktadır. Çalışmanın ilgili literatüreikinci katkısı ise AMB'nin para politikası tepkisini görmek için Taylor tipi ileriyedönük dinamik bir para politikası kuralının ilk defa bir finansal sistemik stres endeksiile içselleştirilerek tahmin edilmesidir. Bu kapsamda elde edilen bulgular, AMB'ninkriz öncesinde finansal sistemik strese duyarlı olmadığı, krizden sonra finansalsistemik risk ile EONIA arasında negatif bir ilişki olduğu ynündedir. Buna göre,AMB krizden sonra 'enkaz temizliği' davranışı sergilemiştir.Alt piyasalar için elde edilen bulgularda da AMB'nin bankacılık, parapiyasası ve döviz piyasasında krizden sonra anlamlı şekilde duyarlı olduğunu ortayakoymaktadır. Merkez-çevre ülkeler için yapılan tahmin sonuçları ise AMB'nin krizöncesinde ve sonrasında merkez-çevre ülkelerdeki ekonomik gelişmelere de duyarlıolduğunu göstermektedir. Ayrıca AMB politika faiz oranı ile merkez ülkelerdekifinansal sistemik stres arasında kriz dönemlerinde net bir bulgu edilememeklebirlikte, çevre ülkelerde kriz öncesinde 'rüzgara karşı yaslanma' davranışı görüldüğü,ancak krizden sonra bu ilişkinin ortadan kalktığı bulgusuna rastlanmıştır.AbstractA paradigm shift has occured with the global financial crisis about what rolecentral banks should have in terms of financial stability. This change of central bankssensitivity to financial stability became more visible with the monetary policyconductions during the financial crisis. In this respect, as one of the most activecentral banks throughout the crisis period, the ECB is considered as a good exampleto analyze the sensistivity of central banks to financial instabilities. Furthermore, as aconsequence of the 'systemic' nature of the shocks occured during this period, it isexpected that central banks particularly became more reactive to 'financial systemicrisk'.In this context, to analyze ECB's sensitivity to financial systemic stress inthe pre-and-post-crisis periods there are two empirical exercises carried out in thispaper: Firstly, an unique indicator of measuring financial systemic stres, which isalso used by the ECB as a tool to monitor financial systemic risk, is scrutinized indetail and a financial systemic stress index for core-periphery countries of theEurozone is estimated. Thus, taking the CISS method as a basis, financial systemicstress is analyzed in terms of sub-financial market and regional dimensions andECB's sensitivity to financial systemic stress is analyzed in this context as well.In this respect, the first contribution of this paper to the relevant literature isthat a financial systemic stress indexes for the core-periphery of the Eurozone isestimated and hereby the convergence and divergence of the core and peripherythroughout the global financial crisis and EU debt crisis periods is investigated froma financial systemic stress perspective. The main finding is that during the globalfinancial crisis systemic stress first increased steeply in the core countries, howeveras the crisis spread out in the subsequent period both country groups were affected tothe same extent. On the contrary, throughout the EU debt crisis strong divergenceocurred between the core and periphery in terms of systemic stress and systemicstress level did not fall back to normal levels untill the beginning of 2013.In the second empirical exercise, a monetary policy rule estimation iscarried out covering the pre-and-post-crisis periods. The second contribution of thepaper is the estimation of a monetary policy rule for the ECB which is a Taylor typeforward-looking, dynamic rule augmented with a financial systemic stress index. Themain finding in this respect is that the ECB is not responsive to financial systemicstress in the pre-crisis period, however there is a negative relationship betweenfinancial systemic stress and policy rates in the post-crisis period. This indicates thatthe ECB followed a 'clean after burst' policy during the crisis.Empirical findings related to subfinancial markets show that the ECB wasresponsive to financial systemic stress in the banking, money and forex markets inthe post-crisis period. Core- periphery analysis indicates that the ECB is responsiveto core-periphery economic developments in the pre-and-post-crisis periods. Also,although the results show that there is no clear evidence about the relationshipbetween core countries financial systemic stress and policy rates, there are someevidence that the ECB is following 'lean against the wind' type behaviour in precrisisperiod in the periphery countries. However, this evidence is inconclusive forthe post-crisis period.