Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İREM BİLGEN
Danışman: ARZU OĞUZ
Özet:Somut çalışmamızın konusu mücbir sebep, inşaat sözleşmeleriyle sınırlandırılmak suretiyle, karşılaştırmalı hukuk çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bu bağlamda işlevsel denklik metodu kullanılarak, farklı hukuk sistemlerinde ve uluslararası metinlerde; mücbir sebep ile ilgili sorunlara nasıl çözümler getirildiği araştırılmıştır. Üç bölümden oluşan bu çalışma, Kıta Avrupası hukuk çevresinden Almanya, Fransa, Türkiye ve İsviçre; common law'dan ise İngiltere ve ABD iç hukuklarının mücbir sebep ile ilgili düzenlemeleri karşılaştırılmak suretiyle ele alınmıştır. Ulusal hukuk düzenlerinin yanı sıra, Avrupa Özel Hukukunun uyumlaştırılması ve birleştirilmesi çabaları sonucu ortaya çıkan UNIDROIT İlkeleri (PICC) ve Ole Lando İlkeleri (PECL), Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Birleşmiş Milletler Anlaşması (CISG), milletlerarası inşaat sözleşmelerinde kullanılmakta olan FIDIC Kuralları, ICC Mücbir Sebep ve Beklenmeyen Hal Klozları; ayrıca incelenmek suretiyle karşılaştırmaya konu edinilmiştir. Somut çalışmamızın konusu mücbir sebep, bir borçlar hukuku meselesi inşaat sözleşmeleriyle sınırlandırıldığı için, ilk bölümde inşaat sözleşmeleri hakkında genel anlamda bilgi verilmiştir. Bu kısa girişten sonra ikinci bölümde, mücbir sebebin gündeme geldiği problemli zemini anlayabilmek maksadıyla, ifa imkânsızlığı üzerinde durulmuştur. Bu bölümde, borçlunun sorumlu olmadığı sonraki imkânsızlık ve inşaat sözleşmelerini imkânsızlık nedeniyle sona erdiren sebepler değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde ise, mücbir sebep doktrini yine karşılaştırmalı bakış açısıyla ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Bu bağlamda mücbir sebep kavramı, iç hukuklardaki görünümleri, unsurları, teorileri, hukuki sonuçları ve inşaat sözleşmelerinde sıklıkla kullanılan mücbir sebep klozları değerlendirilmiştir. Bu bölümde son olarak, mücbir sebep ile çoğunlukla birbirlerine karıştırılan beklenmeyen hal doktrini de inceleme konusu yapılmak suretiyle; iki kavram arasındaki farklara dikkat çekilmiştir. Somut çalışmada yapılan karşılaştırma ile mücbir sebep kavramının, incelemiş olduğumuz hukuk düzenlerinde farklı görünümlere sahip olduğu tespit edilmiştir. Farklı görünümlerle ortaya çıksa da, aynı hukuki soruna karşı birbirine benzer veya aynı çözümler getirildiği; böylece praesumptio similitudinis (aynılık varsayımı)'in sağlandığı sonucuna varılmaktadır. The subject matter of this study force majeure, which is limited to construction contracts, is evaluated within the framework of comparative law. In this regard, functional method is used to analyze different legal systems and international texts' approach to solve various problems related to force majeure. Regarding to force majeure regulations, domestic laws of Germany, France, Turkey and Switzerland, which are in Continental Law System, as to the Common Law England and USA's domestic laws are compared in this threeforld study. Inter alia to domestic laws, following legal texts are also analyzed; UNIDROIT Principles (PICC) and Ole Lando Principles which are the results of unification and harmonisation of European Private Law, United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods, FIDIC Rules and ICC Force Majeure and Hardship Clauses which are commonly used in international construction contracts. General information about construction contracts is given in the first chapter. Because in this study, force majeure is limited to construction contacts which is a Law of Obligations matter. After this short introduction, in the second chapter impossibility of performance is examined in order to comprehend the problematic ground of force majeure. In this chapter supervening strict impossibility, which the deptor is not liable, and the dissolving reasons of construction contracts due to impossibility of performance are also analyzed. In the third chapter of this study, the doctrine of force majeure is analyzed broadly from a comparative perspective. In this regard, concept of force majeure and its views in domestic laws, its elements and theories, its legal consequences and force majeure clauses, which are frequently used in construction contracts, are evaluated. Finally in this chapter, the doctrine of hardship commonly confused matter with force majeure, is also examined and the differences between the two concepts are indicated. In conclusion, with the help of comparative method it is shown that the doctrine of force majeure has different views in legal systems. Despite their different views, similar or identical attitudes are brought against the same legal problems; thereby praesumtio similiudinis (presumption of similarity) is validated.