Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CANAN SOYLU VEREP
Danışman: SEYFETTİN ERŞAHİN
Özet:İlhanlı Devleti başlangıçta eski dinî geleneklerine devam etse de Ahmed Teküder ile İslamiyet'le tanışmış, sonrasında Moğolların Cengiz'ine kararlılık, irade ve idare bakımından benzerlik gösteren Gâzân Han döneminde İslam'ın hamisi konumuna gelmişlerdir. Gâzân Han birçok İslamî faaliyette bulunmuş ve buna yönelik reformlar yürütmüştür. İslamiyet'le tanıştıkları andan itibaren bu konuda şüpheli ve samimiyetsiz bir ihtida olduğu konusunda olumsuz yaklaşımlara maruz kalmışlarsa da İslam'a hizmet etmekten geri durmamışlardır. Sünnîliği benimsese de bu durum ciddi boyutta bir ayrıcalık meselesi olmamıştır. Olcaytu Sultan döneminde fazlaca hissedilen mezhebi ayrılıklar hem kendi sınırlarında hem de Anadolu'da çeşitli olumsuz sonuçlar doğurmuştur. Fakat meseleye başka bir açıdan da bakmak gerekir: İran coğrafyasının siyasî yönetimi ilk kez bir mezheple bağdaştırılmıştır. Şiîlik ilk kez İran'da resmî mezhep olmuştur. Ebu Said Bahadır ile tekrar Sünnîliğe dönüş yaşanması Şiî-Sünnî ayrılıklarının yaşanmasına engel olamadığı gibi artık uzunca bir süre Şiîlerin ve Sünnîlerin bir arada yaşamasına vesile olmuştur. Yaşanan gelişmeler ışığında iktidarda olan hükümdarın mezhebî eğilimine yatkın olan gruplar, o hükümdar dönemini karşıda olanlara nispetle daha rahat ve sosyal statü sahibi olarak geçirmişlerdir. Bu da ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda çeşitlilik yaratmıştır. Although Ilkhanid Empire continued old religious traditions at the beginning, they met Islam by the help of Ahmed Tekuder and then they became Islam's tutelar under the Gazan Khan period, who is similar to the Mongolian Genghis Khan in terms of his consistency, enactment, and administration. Gazan Khan was engaged in many Islamic activities and made reforms. Even though they had been judged of having doubtful and insincere conversion from the moment they met Islam, they never hesitate to serve Islam. Also, even if they are Sunni, it was not a matter of privilege. Denominational privileges, which was so intensive in Olcaytu Sultan period both within its own borders and in Anatolia led adverse outcomes. However, having different point of view is necessary in this point: political administration of Iran province was related to a sect for first time. Shiah had become official sect in Iran for first time. Return to Sunnism with Ebu Said Bahadir did not prevent Shia-Sunni separations but it led them live together for a long time. In the light of these developments, groups which are close to the government sects were relatively more comfortable and had better social status than the opposite-sects of the government. Thus, it led economic, social and cultural diversity