Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÇAĞLA ÜNLÜTÜRK ULUTAŞ
Danışman: METİN ÖZUĞURLU
Özet:Bu çalışma, 1970’lerin sonlarından itibaren ortaya çıkan Neo-liberal dönüşüm sürecinin sağlık hizmetüretimine etkilerini emek süreci kuramı ışığında incelemektedir. Tez kapsamında sağlık hizmetininartizanal kamusal niteliğini giderek kaybederek standartlaşmış ticari bir niteliğe bürünmesi elealınmaktadır. Ankara’daki iki sağlık ocağı ve farklı özelliklerdeki üç hastanede gerçekleştirdiğimçoklu örnek olay çalışması ile sağlık reformları, Toplam Kalite Yönetimi ve Performans Denetimiuygulamalarının sağlık hizmet sunumuna etkileri, sağlık çalışanlarının kendi iç ilişkilerindekideğişiklikler ve sağlık çalışanları- sağlık hizmeti sunulan hedef nüfus arasındaki ilişkilerin dönüşümüsağlık çalışanlarının perspektifinden gözlenmiş, araştırılmış ve aktarılmıştır.Devletin hizmet sunumundan elini çekerek düzenleyici bir role soyunması, kamu sağlık kurumlarınınözerkleştirme yoluyla piyasalaştırılması ve sağlık hizmet üretimi sürecinin piyasa ilkeleriyleörgütlenmesi, sağlık emek sürecini dönüştürmüş, kamusal niteliğinden uzaklaştırarak meta üretimsüreciyle benzeştirmiştir. Söz konusu dönüşüm sağlık emek sürecinin denetiminde, istihdam ve ücretrejiminde, teknoloji ve vasıf bileşiminde, sağlık profesyonellerinin konumunda, yurttaşların sağlığaerişim biçimleri ve sağlık çalışanlarıyla kurdukları ilişkilerde köklü dönüşümler gerçekleşmesine yolaçmıştır.AbstractThis thesis examines the effects of neo-liberal transformation process which emerged in the late1970s, on the public health care services by applying conceptual framework of the labour processtheory. In the scope of this thesis, the deprivation of public and craft characteristics in medicine andits new commercial standardized character are discussed. Through the multiple case study whichwere conducted in five different health institutions, impacts of health reforms, Total QualityManagement and Performance Control System to the health service production process; thetransformation of internal relations of health staff and also the relations between health staff andcitizens are researched and analysed within the perspective of health staff.Owing to the withdrawal of the state from health sector; the marketisation of public health institutionsthrough autonomisation and reorganisation of public health services with market principles, a radicalshift in the medical labour process occurred. Consequently medical labour process diverged from itspublic character and it resembled with a private sector labour process. The transformation in question,gave rise to dramatic changes in the control of medical labour process, employment and paymentregime, technology and skill combination, position of health professionals and accession forms ofcitizens to health services. These changes are put under detailed analysis.