Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EBRU EREN DENİZ
Danışman: HASAN HÜSEYİN AKSOY
Özet:Bu çalışmada kız meslek lisesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rol vekimliklerinin inşasına yol açan okul içi ve okul dışı süreçleri, kız öğrencilerineğitimlerine yükledikleri anlamı açığa çıkarmak üzere kendi deneyimlerindenhareketle analiz etmek amaçlanmıştır. Tarama modelinde, betimsel ve nitel birçalışma niteliğinde olan araştırmanın çalışma grubunu kız meslek lisesinin anadoluve meslek kısmında yer alan çocuk gelişimi ve eğitimi alanı, yiyecek içecek hizmetlerialanı, güzellik ve saç bakımı hizmetleri ve giyim üretim teknolojisi alanı, bölümlerinde2013-2014 öğretim yılında eğitim ve öğretim görmekte olan kız öğrencilerdir.Araştırma bu bölüm öğrencilerinden ve her sınıf düzeyinden toplam seçilen 20öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Okullarda toplumsal cinsiyet rollerinin görünümleriniortaya çıkarmak ve derinlemesine bilgiler almak amacıyla hazırlanan yarıyapılandırılmış görüşme formu ile çalışma grubunda yer alan öğrenciler ilegörüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler farklı kategorilere göre kavramsalbetimlemeler, açıklamalar ve yorumlamalar yapılarak betimsel analiz yoluylaçözümlenmiştir. Betimsel veri analizinin sınanmaya uygun olduğu yerlerde sayısalveri işleme tekniklerinden SPSS 18 programından yararlanılmıştır. Bu araştırmadanelde edilen bulgular okulun altsınıfsal konumdan gelen öğrencilerin çoğunluktaolduğu sınıfsal bir yapıyı barındırdığı ve okulda resmi söylemler ve gizli müfredatyoluyla toplumsal cinsiyet rollerinin/kimliklerinin yeniden üretildiği, oluşturulduğu vepekiştirildiğini göstermiştir. Bu sürecin daha çok kültür, ideoloji ve hegemonya yoluyla işlediği öne çıkmaktadır. Katılımcıların okul yaşantıları ile gündelik yaşantılarıtoplumsal cinsiyet rollerinin oluşturulması, yeniden üretilmesi ve pekiştirilmesiyönünden birbirlerini beslemektedir. Eğitimin özneleri olan öğrencilerin aynı zamandaokulda dayatılan ideolojinin, baskın kültürün, hegemonyanın pasif taşıyıcıları ve budurumu iletenler olmadığı aksine okul içindeki hâkim yapıyı mücadele ve direnişyoluyla reddeden ya da sekteye uğratan aktif bireyler olduğu görülmektedir. Okulunhem yeniden üretimin hem de direnişin içsel olarak yaşandığı, diyalektik bir çatışmaalanı olduğu belirlenmiştir.AbstractThis study’s aim is to analyze the inside and outside process which causes theconstruction of gender roles and identities of students from girls’ vocational highschool and revealing of the meaning which female students refer to their educationthrough their own experiences .The model of research is a descriptive and qualititive survey. The study groupof the research was consisted of female students from the department of childdevelopment of education, catering, Beauty and haircare and clothing the technologyat girls’ vocational high school in the teaching period of 2013-2014. Total 20 famelestudents from mentioned departments and every grades were joined to the research.Semi-constructed interview from which prepared to gather profoundly information andrevealing gender roles at schools were administrated to th students who participatedin the study. Gathered Data were analyzed descriptively by conceptual descriptionregarding to different categorizes, explanations and comments. Techniques ofquantative data analysis were in some cases applie by SPSS 18 softwere. Findingsreached from the research show that these school include a class-based structurewhich Mostly students from lower social economics status groups; gender roles andidentities are being reproducted and constructed and intensified by official discourses and hidden curriculum at school. İt was concluded that students who aresubjects of the process of education are not only passively carrier of the ideology,dominant culture and hegemony which enforced at school but also they are activesubjects which reject the dominant structure through struggle and resistance or bringto a stand still. İt was defined that school is both is a dialectical conflict area whereboth reproduction and resistance exist inside of it.