İl özel idarelerinin kurumsallaşma süreci (Batman İl Özel İdaresi)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yusuf İzzet KARAMAN

Danışman: Tayfun Çınar

Özet:

ÖZET İl Özel İdareleri 5302 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesiyle birlikte özellikle teşkilat yapısı ve temel organları olan il genel meclisi ve il encümeninde önemli değişikliklere uğramıştır. Bu kanun çıkana kadar, yerelde birçok alanda temel hizmetleri yerine getiren İl Özel İdareleri tüm iş ve işlemlerini uzunca bir süre uygulanan ve neredeyse kanunun tamamının zamanla tadil edilerek yeni bir şekil aldığı 1913 tarihli Kanun-u Muvakkat’ı esas alarak yürütmüştür. 1987 yılında çıkarılan 3360 sayılı Kanun’la günün koşullarına daha uygun hale getirilmeye çalışılmış olsa da, söz konusu kanun uygulanabilir olmaktan çıkmıştır. Kamu yönetimi reformu çalışmalarının sonucunda ortaya çıkan ve mahalli idarelere birçok alanda görev ve yetkileri devreden Kamu Yönetimi Temel Kanunu’nun çıkmaması üzerine, kanun çıkana kadar yerel yönetimlerin bu değişim sürecine adapte olmalarını sağlamak amacıyla hem güncelliğini yitirmiş olan, hem de merkezi yönetimin etkin vesayet uyguladığı dönemlerin etkisini belli eden 1580 sayılı Belediye Kanunu ve 3360 sayılı İl Özel İdare Kanunu değiştirilerek yerine, 2005 yılında yerel idarelere yönelik olarak yeni kanunlar hazırlanmıştır. Bu araştırmada yukarıda değinilen tüm gelişmelerin İl Özel İdareleri’nin kurumsallaşma süreciyle bağlantısı değerlendirilerek 2005 yılı bir başlangıç olarak alınarak bu tarihten önceki süreçte İl Özel İdareleri’nin kurumsal yapısı ile bu tarihten şu ana kadarki süreçte kurumsal yapısı ayrı ayrı ve karşılaştırmalı olarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu incelemeyi daha somut hale getirmek için Batman İl Özel İdaresi çalışanları ile anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Anket sonuçları bilgisayar ortamında SPSS 17.0 istatistik programından faydalanılarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonucunda; Batman İl Özel İdaresi’nin özellikle yönetim sistemleri ve yönetim yaklaşımı bakımından 2005 yılı öncesine göre, kararların hızlı bir şekilde alınması, bilgi teknolojilerinin kullanılması, katılımcı yönetim anlayışının yerleşmesi gibi konularda daha kurumsal bir yapıya kavuştuğu, ancak insan kaynakları yapısına ve yönetim kalitesine ilişkin olarak yöneticilerin gerekli tecrübeye sahip olması, yöneticilerin çalışanları ile iyi iletişim kurması, yöneticilerin yükselmelerinde siyasi görüşlerinin rolünün bulunmaması gibi konularda önemli eksikliklerinin olduğu sonucuna varılmıştır. ABSTRACT By being in force of Law number 5302, there has been realized considerable changes in organizational structure of Special Provincial Administrations (SPAs) and also within composition of provincial council and provincial committee which are its primary organs. Until this code has been enacted, The SPAs which provide fundamental public services in local level had performed all its acts and transactions by predicating Interim Code dated 1913 which had been put into practice for a long period and in time whose almost complete provisions had been amended. Although it was tried to update this interim code by considering daily life with enacting Law number 3360 put into practice in 1987, it became far away from to apply daily life. The Fundamental Law Draft for Public Administration which emerged after reform works of public administration and which handled duty and authority in many fields to the local governments unfortunately couldn’t have been enacted. Instead, in order to accord local governments to this revolutionary process till this law draft enacts, The Municipal Law number 1580 and The Special Provincial Administration Law number 3360 have been cancelled since they became outdated and also reveal strict tutelage period of central government. As a substitution of these laws, new law drafts prepared and enacted. In this academic research by considering the correlation between developments above and institutionalization process of SPAs, the year of 2005 has been taken as a starting point and it will be determined to study institutional structure of Special Provincial Administrations one by one and comparatively before 2005 period and after 2005 till now. In order to concretize this study, an academic survey applied to employees of Special Provincial Administration of Batman. The statistical program of SPSS 17.0 has been used for gathering results. After assessing survey results, it is understood that Special Provincial Administration of Batman became more institutional in terms of management system and management approach issues such as rapid decision making, use of information technology and participative management after 2005 however there exists still significant deficiencies in human resource and management quality issues such as executives’ qualifications, executives’ good relations with personnel and absence of political views on promotion of executives.