Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MÜGE ÖZCAN
Danışman: KENAN KEVEN
Özet:Kardiyovasküler hastalık kronik böbrek yetmezliğinin oldukça erken evrelerinde gelişmektedir. SDBY hastalarda genel populasyona göre ateroskleroz gelişme prevalansı çok daha yüksektir. Kronik böbrek yetmezlikli hastalarda aterosklerotik sürecin bir göstergesi de vasküler kalsifikasyondur. Bu çalışmada, böbrek nakli alıcılarında ve sağlıklı vericilerde, arteriyel sertlik ile vasküler histomorfometrik ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmaya 62 böbrek nakli alıcısı olan son dönem böbrek yetmezlikli hasta (44E/18K, 35±10) ve 57 sağlıklı verici (18E/39K, 46±10) alınmıştır. Böbrek nakli yapılan alıcı ve verici gruplarında nakil öncesi karotiko-femoral nabız dalga hızı (NDH) ile arteriyel sertlik değerlendirilmiştir. Nakil sırasında hasta grubundan iliak arter, verici grubundan renal arter örnekleri alınmış ve histomorfometrik olarak değerlendirilmiştir. Histomorfometrik değerlendirmede arter örneklerinde; intima-media kalınlığı, kalsifikasyon varlığı değerlendirilip ateroskleroz sınıflaması yapılmıştır. Olguların yaş, cinsiyet, beden kitle indeksi, sistolik ve diyastolik kan basınçları (SKB, DKB), kardiyovasküler olay öyküleri, sigara kullanım öyküsü, diyaliz süresi ve tipi, lipid profili, CRP, glukoz, BUN, kreatinin, kalsiyum, fosfor, albumin, PTH değerleri kaydedilmiştir. Alıcı grubunda lateral lomber grafi çekilerek abdominal aorta kalsifikasyonu skorlandırılmıştır. Çalışmaya alınan hasta gruplarından alıcılarda sistolik ve diastolik kan basıncı, kreatinin, fosfor, trigliserit, CRP değerleri, NDH ölçümleri ve intima-media kalınlıkları vericilere kıyasla anlamlı yüksek olarak saptanırken, yaş, beden kitle indeksi ve HDL değerleri verici grubunda anlamlı yüksek olarak tespit edilmiştir. Alıcı grubunda yapılan tekli korelasyon analizinde; NDH ile yaş (p=0.005, r=0.35), SKB (p= 0.05, r=0.24), diyabet varlığı (p=0.012, r=0.32) ve vasküler kalsifikasyon skoru (p=0.009, r=0.33) arasında; vasküler kalsifikasyon skoruyla kalsiyum düzeyi (p=0.035, r=0.27), PTH (p<0.001, r=0.52) ve yaş (p=0.01, r=0.41) arasında; histolojik ölçümlenmiş intima-media kalınlığı ile yaş (p=0.001, r=0.27) arasında pozitif korelasyon saptandı. Verici grubunda yapılan tekli korelasyon analizinde NDH ile yaş (p<0.001, r=0.52), SKB (p=0.023, r=0.30) ve DKB (p=0.031, r=0.28) arasında pozitif korelasyon saptandı. Çalışmaya alınan hastalardan sadece bir olguda medial kalsifikasyon, iki tanesinde intimal kalsifikasyon saptandı. Alıcı grubunda nabız dalga hızı ölçümleri %25 yüksek olanlar diğer olgularla karşılaştırıldı. NDH yüksek olan grupta vasküler kalsifikasyon skoru 2±3,8 iken diğer grupta vasküler kalsifikasyon yoktu (p<0.001). Sonuç olarak böbrek nakli alıcılarında histolojik intima-media kalınlığı sağlıklı vericilerden daha yüksektir. NDH ile vasküler kalsifikasyon skoru arasında anlamlı ilişki saptanırken, intima-media ile NDH arasında ilişki ortaya konulamamıştır. abstract Cardiovascular disease can be seen at the early stages of chronic kidney disease. The prevalance of atherosclerosis is greater in patients with end stage renal disease than the normal population. In patients with chronic kidney disease, one of the manifestations of atherosclerosis is vascular calcification. Different types of calcification can be seen at chronic kidney disease. In the present study, we investigated the corelation between the arteriel stiffness and the vascular hystopathology. Sixty two renal transplantion patients (44Male/18Female, 35±10) and fiftyseven healty donors (18Male/39Female, 46±10) were included. Arterial stiffness of each group was assessed using non-invasive SphygmoCor Pulse Wave Velocity (PWV) System before renal transplantation. At the time of renal transplantation samples of iliac artery from the patients and renal artery samples from the donors were obtained. At the histomorphological evaluation vascular calcification, intima-media thickness and atherosclerosis classification was determined. Age, gender, type and duration of hemodialysis, systolic blood ressure(SBP), diastolic blood pressure (DBP) levels, body mass index, creatinine, CRP, serum lipids, albumin, calcium, phosphate, and parathormone levels were also determined. Systolic and diastolic blood pressure levels, creatinine, phosphate, trigyliseride, CRP, PWV values and intima-media thickennings were significantly higher in patient group than the healty donor group. There was a positive correlation between PWV and age (p=0.005, r=0.35), SBP (p= 0.05, r=0.24), presence of diabetes mellitus (p=0.012, r=0.32) ve vascular calcification score (p=0.009, r=0.33) in the patient group. Also there was a positive correlation between vascular calcification score and serum calcium levels (p=0.035, r=0.27), parathormone (p<0.001, r=0.52) and age (p=0.01, r=0.41). Histologically measured intima-media thickness was found to postive correlated with age (p=0.001, r=0.27) in the patient group. In the healty donor group PWV was posititely correlated with age (p<0.001, r=0.52), SBP (p=0.023, r=0.30) and DBP (p=0.031, r=0.28). During the histologycal evaluation it was seen that only one patient had medial calcification, and two patients had intimal calcifications. Patient group was categorized by PWV values. At the group with the %25 higher PWV values, vascular calcification score was 2±3,8, however at the PWV lower group there was no vascular calcification (p<0.001). As a result, vascular intima-media thickness is higher in patients with end stage kidney disease than the healthy donors. There is a significant relationship between PWV and vascular calcification score, but we did not find any relationship between intima-media thickness and PWV. Further studies are needed to clarify the pathophysiology of arterial stiffness in end stage renal disease and also relationship between vascular histopathology and arterial stiffness.