Aslanlı (Seyitömer/Kütahya) havzası bitümlü şeyllerinin organik jeokimyasal değerlendirmesi ve hidrokarbon potansiyeli


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: UĞUR ZEKİ KIRAT

Danışman: ALİ SARI

Özet:

Bu tez çalışması Aslanlı (Seyitömer/Kütahya) sahasından alınan bitümlü şeyl örneklerinden yapılmıştır. Sahadan alınan 11 örneğin hidrokarbon potansiyelinin belirlenmesi amaçlanmış bu bağlamda organik jeokimyasal analizler yapılmıştır. Aslanlı (Seyitömer/Kütahya) sahası bitümlü kayaçları anoksik çökelme ortamı koşullarında depolanmıştır. Arslanlı sahasına ait bitümlü şeyl örnekleri ortalama % wt 22.03 TOC değeri ile mükemmel kaynak kaya potansiyeline sahip olduğu görülmüştür. Aslanlı sahasına ait bitümlü şeyl örneklerinin Piroliz analizleri (S1, S2, S3, HI, PI, OI, Tmax), Modified Fischer Assay analizleri, Gaz Kromotagrafi analizleri, Organik Petrografik analizleri (Alttan Aydınlatmalı Mikroskopta) yapılmış olup, analiz sonuçlarının değerlendirilmesi ile kerojen tipi, ısısal olgunlaşma derecesi ve organik maddenin hidrokarbon türüm potansiyelleri belirlenmiştir. İncelenen örneklerin genellikle Tip I ve Tip II kerojen tipine sahip oldukları ve petrol türetme potansiyeli taşıdıkları belirlenmiştir. Isısal Olgunluk verileri olan Tmax (oC), PI (Üretim İndeks) ve SCI (Spor Renk İndeksi) parametrelerinden bölgeye ait örneklerin Olgunlaşmamış ve Erken Olgun oldukları belirlenmiştir. İncelenen örneklerin petrol potansiyellerinin belirlenmesi amacıyla Modified Fischer Assay analizi yapılmıştır buna göre incelenen örneklerin % petrol w/w değerleri ortalama 10.39 olup bu değerlerin oldukça ekonomik petrol potansiyelini işaret etmektedir. This investigation was made of bituminous shales in Aslanlı province (Seyitömer/Kütahya). Organic Geochemical Analyses were made to define hydrocarbon potential of the 11 samples which taken from Arslanlı province. Shale rocks of Aslanlı (Seyitömer/Kütahya) around were accumalated anoxic deposition conditions. Shale rocks of Aslanlı province TOC values with an average of 22.03 wt % indicate excellent source rock potential. Pyrolysis analysis (S1, S2, S3, HI, PI, OI, Tmax), Modified Fischer Assay analysis, Gas Chromatography (GC) analysis and Organic Petrography analysis (in Backlit Microscope) were conducted, interpretation of test results , organic matter types, maturities of organic matter and hydrocarbon potentials of studied samples were determinated. Studied samples have generally kerogen type I, type II and have oil production potential. According to Tmax, PI (Production Index), and SCI (Spor Color Index) parameters (maturity values) Arslanlı province shale samples were determined as they have immature and early mature degree. To determine the oil potential of Aslanlı province Fischer Assay analyses were performed and obtained 10,39 % oil average value indicate that samples have highly economical oil yield.