Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ABDURRAHİM ACAR
Danışman: MUTLU YILMAZ
Özet:Immanuel Wallerstein tarafından geliştirilen "Dünya Sistemleri Analizi" yaklaşımı, dünya-sistemi içerisinde bulunan ekonomik, siyasi ve kültürel alanların çözümlemesini yapmaktadır. Bu teorik yaklaşıma göre, kapitalist dünya-ekonomisi içerisindeki ülkelerin hangi konumda bulundukları, eksenel iş bölümü tarafından belirlenen çevre, yarı-çevre ve merkezde olma durumları belirlemektedir. Merkez ve çevre ülkeler arasında gerçekleşen iş bölümü neticesinde çevre ülkelerden merkez ülkelere sürekli bir kaynak aktarımı gerçekleşir. Bu iş bölümünün sonucu olarak, bazı ülkeler dünya-sistemi içerisinde hegemonya konumuna yükselir. İçinde yaşamakta olduğumuz dünya-sisteminin hegemonik gücü ABD'dir. Fakat ABD hegemonyası gün geçtikçe zayıflamaktadır. Diğer taraftan, dünya-ekonomisi 1967-1973 yıllarında başlayan ve günümüzde hala devam etmekte olan bir krizin içerisindedir. Yaşanmakta olan kriz, çevre ülkelerin ekonomik ve siyasi yapıları üzerinde olumsuz bir takım etkiler yaratmaktadır. Bu krizin yarattığı olumsuz sonuçlar üzerinden şekillenen mücadele, Wallerstein tarafından "Davos Ruhu" ile "Porto Alegre Ruhu" arasındaki mücadele olarak tanımlanmaktadır. Bu mücadele aynı zamanda neo-liberalizm taraftarları ile neoliberalizm karşıtları arasında süren bir mücadeledir. Bu çalışma kapsamında, Venezuela'da yaşanmakta olan gelişmeler Wallerstein'ın "Dünya Sistemleri Analizi" çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bu çerçevede Wallerstein'ın teorik yaklaşımının açıklayıcılık düzeyi test edilmiştir. Venezuela'da 1999 yılından beri yaşanmakta olan özgün gelişmeler ve ekonomik-siyasi kriz ortamı vaka çalışmasına dayanarak analiz edilmiştir. Bu amaçla, Venezuela'nın siyasi ve ekonomik yapısı incelenerek yaşanmakta olan kriz ortamının arkasında yatan nedenler analiz edilmiştir. Böylece, bir taraftan Venezuela'da yaşanmakta olan gelişmeler teorik olarak 163 açıklanmaya çalışılmış, diğer taraftan ise Wallerstein'ın teorik yaklaşımının geçerlilik düzeyi test edilmiştir. Venezuela, modern dünya ekonomisi içerisinde yer alan bir çevre ülkedir. Venezuela aynı zamanda, 1999 yılından itibaren merkez ülkeler ile olan bağımlılık ilişkisini sonlandırmaya dönük politikalar geliştirmiş, bu amaçla Rusya ve Çin ile yakın ilişkiler geliştirmiştir. ABD'nin Chavez tarafından uygulanan politikalardan rahatsızlık duyması sonucu, merkez ülkeler tarafından Venezuela'ya siyasi ve ekonomik yaptırımlar uygulanmıştır. Bu süreç, Venezuela'yı güçlü devletler arası mücadelenin merkezlerinden birisi haline getirmiştir. Venezuela'da yaşanan siyasi krizin arkasında güçlü devletler arasında gerçekleşen hegemonya mücadelesi dışsal neden olarak ortaya çıkmaktadır. Chavez'in ölümü ile birlikte Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi içerisinde yaşanan ayrışmalar ve partinin tabanı ile ilişkisinin zayıflaması ise içsel neden olarak ortaya çıkmaktadır. Anahtar Kelimeler: Venezuela, Kriz, Wallerstein, Merkez, Çevre, Yarı-çevre ,Hegemonya The "World-Systems Analysis" approach developed by Immanuel Wallerstein aims to analyze the economic, political and cultural spheres within the world-system. According to this theoretical approach, each country's relative position within the capitalist worldeconomy is determined by the status of being in core, semi-peripheral and peripheral zones, which in turn are characterized by the axial division of labor. The division of labor between the core and peripheral countries brings about a perpetual resource transfer from peripheral countries to the core countries. As a result of this division of labor, certain countries attain a hegemonic status within the world-system. The hegemonic power of the world system in which we live is the United States. However the US hegemony is declining day by day. Besides, the world-economy is in a crisis which has begun in the years 1967-1973 and which is still continuing today. The ongoing crisis results in certain negative effects on the economic and political structures of the peripheral countries. The struggle taking on its shape from the negative effects of that crisis is labelled by Wallerstein as the struggle between "the Spirit of Davos" and "the Spirit of Porto Alegre". At the same time, this is a struggle which holds between the supporters and the opponents of neo-liberalism. In this study, recent developments in Venezuela are evaluated within the scope of Wallerstein's "World-Systems Analysis". In this context, the explanatory strength of Wallerstein's theoretical approach is examined. The unique developments and the economic-political crisis setting in Venezuela since 1999 is analyzed on the basis of case studies. To that end, the underlying reasons of the crisis setting is analyzed by investigating the political and economic structure of Venezuela. In this way, on the one part the recent developments in Venezuela are attempted to explain theoretically and the degree of validity of Wallerstein's theoretical approach is examined on the other. Venezuela is a peripheral country within the modern world-economy. At the same time, it has developed policies toward the termination of the dependency relation with the core countries, and to that end it has developed close relationships with Russia and China. Due to the dissatisfaction of the United States from the policies implemented by Chavez, 165 political and economic sanctions have placed on Venezuela by the core countries. This process has turned Venezuela one of the centers of the contestation between the powerful states. The struggle for hegemony between powerful states emerges to be the external reason behind the recent political crisis in Venezuela. The dissolutions occurred within the United Socialist Party of Venezuela and the weakening of its relationship with its base after the death of Chavez are emerging as the internal reason of it. Keywords: Venezuela, Crisis, Wallerstein, Core, Periphery, Semi-Periphery, Hegemony