Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AHMET HAMDİ DENERİ
Danışman: MEHMET ÇELİK
Özet:Tez kapsamında Susuz köyü dolayında yer alan karstik kaynakların; ani yağış, sellenme, erime gibi beslenme koşullarındaki etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Susuz kaynaklarından en fazla boşalıma sahip olan Pınarbaşı kaynağının 200 metre mansabına anlık su seviye ölçüm cihazı yerleştirilmiş ve 5 farklı zamanda bu cihazın bulunduğu noktada debi ölçümü yapılarak, ölçüm noktası ve kaynak için anahtar eğri elde edilmiş ve bu eğri vasıtası ile seviye ölçümleri debiye dönüştürülmüştür. Pınarbaşı kaynağı Aralık 2014'ten Aralık 2015'e kadar izlenen süre içinde, 7 ay aktif 5 ay kuru döneme sahip mevsimsel karstik bir kaynak olduğu tespit edilmiştir. Susuz kaynaklarının çıkışlarında farklı zamanlarda pH, özgül elektriksel iletkenlik ve sıcaklık değerleri ölçülmüştür. Kaynakların beslenme alanlarında yer alan kayaçların geçirimlilik yönelimlerinin tespiti için çatlak sistemleri ölçülmüştür. Ayrıca tez sahasında yüzeylenen kayaçların geçirimlilik değerlendirmesi yapılmıştır. Geçirimliliği en yüksek olan birim, geniş mağara sistemleri oluşturabilen ve yaygın olarak karstik topografya sergileyen Polat Formasyonu'dur. Bölgede kaynakların oluşumunu sağlayan geçirimsiz temel birimlerini ise Seydişehir şistleri oluşturmaktadır. Pınarbaşı kaynağının seviye – debi ölçüm verilerinden faydalanılarak boşalım analizleri yapılarak boşalım katsayıları hesaplanmıştır. Pınarbaşı kaynağının boşalım katsayıları 1,039 ile 0,0319 gün-1 arasında değişmektedir. Kaynakta debinin düşük olduğu dönemde difüzyon akımlar baskındır, alfa katsayısı büyüdükçe karışık ve kanal akım baskın hale gelmektedir. Kar örneklerinde yapılan izotopik çalışma ile Pınarbaşı kaynağının beslenme bölgesi 1490 m olarak belirlenmiştir. Alınan su örnekleri için hidrokimya çalışması yapılmış, su tiplerinin Ca-HCO3 olduğu ve suların karbonatlı kayaçlarla ilişkili olduğu belirlenmiştir. Within the scope of the thesis; the relationship between the discharge hydrograph and storms, floods and snow melting processes were tried to be understood in karst springs around Susuz village. Instantaneous water level measurement device is placed approximately 200 meters downstream of Pınarbaşı spring. Water level values are converted to discharge values by using a rating curve which was obtained at five different water level inside the channel. It is determined that Pınarbaşı spring is a seasonal karst spring with an active period of 7 months and a dry period of 5 months from December 2014 to December 2015. PH, specific electrical conductivity and temperature values were measured at different periods at the Susuz springs outlets. Joint systems were measured to determine the trends of the fracture systems in order to obtain the potential flow routes within the aquifer. In addition, permeability evaluation of the aquifer system was made at the field studies. The formation with the highest permeability which consists of large cave systems and become widespread on the karst topography, is Polat Formation. Discharge analysis is done by use of level-flowrate measurement values of Pınarbaşı Spring, water quality, isotope, precipitation data, and discharge coefficients are calculated. Discharge coefficients of Pınarbaşı spring varies between 1.039 and 0.0319 day-1. Diffuse flows is dominant in the low flowrate period at spring, whereas the discharge coefficient increases when mixed and channel flow becomes dominant. As a result of the isotopic evaluation on snow samples, the catchment elevation of the Pınarbaşı Spring is determined as 1490 meter. The meteoric water line of the study area is drawn by using the isotopic data. The hydrochemical studies showed that the water type is Ca-HCO3 and waters are correlate with carbonate rocks.