Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET AYGÜNEŞ
Danışman: ÖZGÜR AYDIN
Özet:Sözdizim kuramında, j-özelliklerinin, Zaman Öbeği’nin (Z0) basında tek bir özellik demeti biçiminde bulunduğunu varsayan standart açıklamaların tersine, [kisi], [sayı], [cinsiyet] özelliklerinin ayrık sondalar olarak türetime girdiği de ileri sürülmektedir. Bu çalısmada temel olarak, Türkçede [kisi] ve [sayı] özelliklerinin islemlemesinde farklılık bulunup bulunmadığı sorgulanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, çalısmada temel olarak su sorulara yanıt aranmıstır: i) Türkçede k-paradigması ve zparadigmasında [kisi] ve [sayı] özelliklerinin islemlemesinde farklılık var mıdır? ii) φ-özellikleri arasında [kisi]>[sayı] biçiminde bir hiyerarsi bulunduğunu öne süren özellik Hiyerarsisi Varsayımı, Türkçe için geçerli midir? Bu sorulara yanıt bulmak amacıyla, çalısmada bir onarım deneyi, iki Olaya Đliskin Beyin Potansiyelleri (OĐP) deneyi gerçeklestirilmistir. Onarım deneyi sonucunda, Belirleyici Öbeği (BelÖ) ile daha fazla iliskilenen özelliğin [kisi], Z0 bası ile daha fazla iliskilenen özelliğin [sayı] özelliği olduğu görülmüstür. OĐP deneylerinde ise, gerek k-paradigmasında gerekse z-paradigmasında [kisi] ve [sayı] özelliklerinin islemlenmesinde farklılığın olduğu görülmüstür. Bu farklılık, aynı zamanda [kisi]>[sayı] biçimindeki Özellik Hiyerarsisi varsayımı’nı desteklemektedir. Çalısmada ayrıca k-paradigması (ek) ile z-paradigmasının (kaynasık) islemlenmesinde de farklılık bulunmustur. BelÖ ve Z0 basındaki [kisi] ve [sayı] özelliklerinin islemlenmesine bakıldığında ise, BelÖ ve Z0 basının farklı görünümler sergilediği, BelÖ’de 2>1 biçiminde bir kisi hiyerarsisi görülürken, Z0 basında [kisi] özellikleri içerisinde bir farklılık görülmemistir. Ayrıca, gerek BelÖ’de gerekse Z0 basında tekillik ile çoğulluk arasında islemleme sürecine yansıyan bir farklılık görülmemistir. Tüm bu bulgular, Türkçede [kisi] ve [sayı] özelliklerinin islemlemesinin farklılıklar içerdiğini göstermektedir. Çalısmanın bulguları, [kisi] ve [sayı] özelliklerinin ayrık özellikler olduğunu öne süren alanyazınını, dahası farklılığın sözdizimsel nedenlerden (Sigurðsson, 2004) ve özellik tabanlı nedenlerden kaynaklandığını (Nevins, 2011) öne süren görüsleri desteklemektedir. Abstract Contrary to the standard explanations by the syntactic theory that assume j-features as a single bundle feature at the Tense head (To), it has also been argued that the features such as [person], [number], [gender] undergo derivation separately. The main purpose of the present study is to examine whether the processing of the [person] and [number] features in Turkish follow a fundamentally different pattern. To this end, the following questions were analyzed: i) is there a difference between the processing of [person] and [number] in the k- and z-paradigms in Turkish? ii) does the Feature Hierarchy Hypothesis, which suggests such a hierarchy as [person]>[number], hold true for Turkish? In order to answer these empirical questions, both a behavioral experiment(a repair experiment) and two Event-Related brain Potentials (ERP) experiments were conducted. Through the repair experiment, the [person] feature was found to be more associated with the Determiner Phrase (DP), while the [number] feature was found to be more related to the To head. The ERP experiments, on the other hand, yielded a difference in the processing of the [person] and [number] features in both k- and z-paradigms. This remarkable difference is also compatible with the Feature Hierarchy Hypothesis in the form of [person]>[number]. Furthermore, the current study reports a dissimilar processing of the k-paradigm (affix) and z-paradigm (clitics). As for the processing of the [person] and [number] features in DP and To head, the study revealed that the DP exhibited a person hierarchy as 2>1, whereas To head did not posit such a distinction in [person] features. In this respect, no discrepancy between the processing of the singularity and plurality in both DP and To head was observed. All these findings indicate that the Turkish language displays varieties in the processing of [person] and [number] features. Therefore, the findings are in line with the literature that regards [person] and [number] as separate features, and claims the differences to be grounded in the syntactic (Sigurðsson, 2004) and feature-based reasons (Nevins, 2011).