Beypazarı granitoyidlerinin petrolojisi ve anklavlarının kökeni


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2001

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: OĞUZ ZOROĞLU

Danışman: YUSUF KAĞAN KADIOĞLU

Özet:

Çalışma alam Beypazarı gramloyidlerinin bir bölümünü oluşturmakla ve yaklaşık olarak Beypazan'mn 50 km güneyinde Oymaağaç ve çevresinde yeralmakatadır. Saha çalışmaları ve petrografik inceleme sonuçlarına göre granitoyidler, Oymaağaç granodiyoriti, îsmailkayası granodiyoriti, Tavuktaşı granodiyoriti ve Çayırpmar alkali feldispat granitlere ayrılmaktadır. Çayırpınar alkali feldispat granitleri diğer 3 alt birimi aplitik dayklar şeklinde kesmektedir. Platonun kenarından merkezine doğru amfibol oram sırasıyla Oymaağaç granodiyoriti, îsmailkayası granodiyoriti ve Tavuktaşı granodiyoriti'ne doğru azalaktadır. Mafik mikrogranuler anklavlar Oymaağaç granodiyoriti, Îsmailkayası granodiyoriti ve Tavuktaşı granodiyoritinde gözlenmekte ve bunlar sırasıyla kuvars diyorit, diyorit ve monzodiyorit bileşimi göstermektedirler. İğnemsi apatit, poikilitik feldispat mega kristalleri ve anakaya ile keskin dokanak ilişkisi anklavlann tipik özelliklerini oluşturmasından anklavlann magma karışım urun kökenli anklavlar olduğunu göstermektedir. Anakayaç jeokimyası; Oymaağaç granodiyoıitlerinin fraksiyonal kristalleşme ile sırasıyla îsmailkayası granodiyorit ve Tavuktaşı granodiyorilini oluşturduğunu işaret etmektedir. Beypazarı (Oymaağaç) gramtoyidinin butun alt birimleri Kondritlere göre normalize edilmiş haGf nadir toprak elementler açısmdan zenginleşme ve ağır nadir toprak elementler bakımından ise fakirleşme göstermektedir. ORG'ye göre normalize edilmiş Beypazarı (Oymaağaç) granitoid eser elementlerinin bütün alt birimleri IJL elementler açısmdan zenginleşme ve HFS elementler açısmdan ise fakirleşme göstermekledir. Bütün bu verilerin ışığında Beypazarı (Oymaağaç) gramtoyid magması yakınsayan levha ürünlerine bağlı olarak oluşmuş ve normal zonhı bir pluton şeklinde fraksiyonal kristalleşme 3e diğer alt birimlerini oluşturulmuştur.AbstractThe study area comprises part of the Beypazarı granitoids and is exposed in Oymaağaç and its vicinity, approximately to 50 km south of Beypazarı (Ankara). Cor the hasis of field observation and petrographycal features, the granitoid is differentiated in to Oymaağaç granodiorite, îsmajlkayası granodiorite, Tavuklaşı granodiorite and Çayırpman alkali feldspar granite. The latter forms the youngest unit, cutting all the other subunits in the form of aplitic dykes. The abundances of amphibole minerals decrease from Oymaağaç granodiorite at the rim of the pluton towards îsmaükayası and Tavuklaşı granodiorite at the inner part of the pluton respectively. Mafic microgranular enclaves are observed within Oymaağaç granodiorite, tsmailkayasi granodiorite and Tavuklaşı granodiorite and their compositions change from diorite to quartz diorite and monzodiorite respectively. Acicular apatite, poikilitic megacrysts of feldspars and sharp contact with the host rock are the main common features of the mafic enclaves, suggesting magma mrxing/minghng origin, for the enclaves. Wholerock geochemistry suggests fractional crystallization of Oymaağaç granodiorite resulting in the formation of tsmailkayasi granodiorite and Tavuklaşı granodiorite. All the subunits of Beypazari (Oymağaç) Granitoid are enriched in Light-REE and depleted in heavy-REE contents. ORG-normalized elemental patterns reveal that all the subunits are enriched in IJL elemente and depleted in HFS elements. It can be concluded that Beypazarı (Oymaağaç) granitoid magmas might have been generated by plate convergence and undergone fractional crystallization forming the subunits of granodiorite as a normally zoned pluton.