Denizli ve dolayının üç boyutlu sismik hız yapısının yerel deprem tomografisi yöntemi ile belirlenmesi


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gözde GÖKKAYA

Danışman: BÜLENT KAYPAK

Özet:

Denizli havzası ve dolayı, deprem etkinliği bakımından hayli aktif bir bölgede yer almaktadır. 2000 yılının ilk yarısında, bölgede artan bir deprem etkinliği gözlenmiştir. Bu sismik hareketliliği gözlemlemek amacı ile TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, Yer ve Deniz Bilimleri Araştırma Enstitüsü tarafından bölgeye 28 istasyondan oluşan geçici bir deprem gözlem ağı kurulmuş ve 3-29 Eylül 2000 tarihleri arasında yaklaşık bir ay boyunca mikrodeprem kayıtları alınmıştır. Bu süre içerisinde yaklaşık 630 adet deprem kaydedilmiştir. Bu tez çalışması, aynı mikrodeprem verilerini kullanarak, bölgenin 10-15 km derinliğe kadar olan üst kabuğuna ait 3-boyutlu sismik hız dağılımının, tomografik ters çözüm yöntemleri ile belirlenmesini kapsamaktadır. Bu amaçla, önce kaliteli veri seti oluşturularak fazlara ait seyahat zamanlarının tomografik ters çözüm formatında hazırlanması, uygun model yapısının oluşturulması, uygun çözüm parametreleri ile tomografik ters çözüm işlemlerinin yapılarak elde edilen Vp ve Vp/Vs modellerinin, bölgenin jeolojik ve tektonik özellikleri ile birlikte yorumlanması, tez kapsamında uygulanmıştır. Yapılan uygulama sonucunda Denizli bölgesinin 10 km’ye kadar olan P- dalga hızı yapısı ve Vp/Vs oranları elde edilmiştir. Ayrıca bölgenin bilinen havza yapısı olan graben sistemi, elde edilen hız kesitleri ile desteklenmiştir.Grabenin yaklaşık derinliği 8 km olarak belirlenmiştir. Bölgede kaydedilen depremlerin odakları ile Vp ve Vp/Vs anomalileri arasındaki ilişki alınan derinlik kesitleri ile ortaya konmuştur. Bölgeye ait P- dalga hızı bilgisi bölgenin yapısal farklılıkları hakkında, Vp/Vs oranı bilgisi ise kayaçların fiziksel özellikleri hakkında yorum yapılabilmesini sağlamıştır.Bölgeye ait fay sistemleri, olası fay zonları ve olası jeotermal alanlar, çalışma sonuçları ile birleştirilerek tartışılmıştır.