Çocuk evlerindeki ergenlerde gevşeme tekniği ve EFT'nin tanrı imgesi, affetme eğilimi, öfke ve kaygı kontrolü üzerindeki rolü

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUHAMMET EVREN HOŞRİK

Danışman: MUALLA YILDIZ

Özet:

Bu araştırmanın amacı, Duygusal Özgürleşme Tekniği EFT ve Aşamalı Kas Gevşeme Tekniği AKGT'nin çocuk evlerindeki ergenlerin Tanrı imgesi, affetme eğilimi ile öfke ve kaygı duygusu üzerindeki rolünü incelemektir. Bu çerçevede Çocuklar İçin Tanrı İmgesi Ölçeği (Kısa Form), Affetme Eğilimi Ölçeği, Sürekli Öfke-Öfke Tarz Ölçeği ve Sürekli Kaygı Ölçeğinden öntest ve son test şeklinde yararlanılarak, bir hafta arayla iki oturumluk EFT ya da AKGT'nin uygulandığı iki ayrı grup oluşturulmuştur. Katılımcılar devlet korumasında çocuk evlerinde kalan 14-18 yaş aralığındaki gönüllü kız ve erkek toplam doksan ergenden oluşmuş, gruplara ise tesadüfi atama yoluyla yerleştirilmiştir. EFT ve AKGT uygulamalarından önce ve sonra grupların Tanrı imgesi, affetme eğilimi, öfke ve kaygı durumlarındaki değişim olup olmadığını saptamak amacıyla nonparametrik ve parametrik analizler uygulanmıştır. Uygulama süreci sonunda AKGT'nin öfke kontrolünü anlamlı düzeyde arttırdığı saptanmıştır. Her iki gruptaki ergenlerin Öznel Rahatsızlık Düzeyi (Subjective Units of Disturbance-SUD) değerlendirmelerine göre hem EFT hem de AKGT'nin, ergenlerin öfke düzeyini düşürdüğü ve manevi korkularını daha işlevsel hale getirerek güven veren bir Tanrı imgesini deneyimledikleri gözlenmiştir. Ayrıca ergenlerin çocuk evlerinde kalma süreleri ile güven veren Tanrı imgesi arasında olumlu bir korelasyon saptanmıştır. Çocuk evlerinde kalan ergenlerin öfke ve kaygı düzeylerinin ortalama düzeyde olduğu; başkalarını cezalandırmak yerine çoğunlukla affetme eğiliminde oldukları; özellikle ana babasıyla görüşen ergenlerin görüşmeyenlere göre "öç alma" eğilimlerinin daha düşük, affetme eğilimlerinin daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Ayrıca, tüm ergenlerin korku veren bir Tanrı imgesinden çok, güven veren bir Tanrı imgesine sahip oldukları görülmüştür.