Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FETHİYE KÜÇÜK
Danışman: CAVİD ABDULLAHZADE
Özet:Terörizmle mücadelede aktif olarak işlemeyen BM kolektif güvenlik mekanizması devletleri uluslararası hukuk çerçevesinde başka alternatiflere yönlendirmiştir. Bu arayış, BM Antlaşması 51. maddesi ile düzenlenen meşru müdafaa hakkını, devletlerin terörle mücadele ederken sıkça başvurduğu bir dayanak haline getirmiştir. 11 Eylül saldırıları sonrası devlet uygulamaları ve Güvelik Konseyi kararları incelendiğinde devletlerin, terörizme karşı meşru müdafaa hakkının kabul edilmiş olduğu görülmektedir. Bu çerçevede bir devletin ülkesinde üslenmiş ancak söz konusu devlete atfedilemeyen terörist saldıra karşı meşru müdafaa hakkı temelli gerçekleştirilen sınır ötesi operasyonların hukuki zemini ele alınması gereken bir konudur. İki bölümde ele almaya çalıştığımız bu çalışmanın ilk bölümde uluslararası hukukta kuvvet kullanımı ve istisnalarına yer verilecektir. Bu bağlamda meşru müdafaa hakkı ve devletlerin terörizme karşı meşru müdafaa hakkı genel hatlarıyla ele alınacaktır. İkinci bölümde ise Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı Harekâtının meşru müdafaa hakkı ve BM Güvenlik Konseyi kararları çerçevesinde uluslararası hukuka uygunluğu değerlendirilecektir. Türkiye'nin Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı Harekâtında IŞİD ve PYD/YPG'ye karşı meşru müdafaa hakkı ile temellendirdiği kuvvet kullanımı, olayların toplamı teorisi, yönetilemeyen alan, isteksiz veya aciz devlet teorileri çerçevesinde ele alınacaktır. Anahtar kelimeler: Uluslararası Hukuk, Terörizme Karşı Meşru Müdafaa Hakkı, Sınır Ötesi Operasyon, Fırat Kalkanı Harekâtı, Zeytin Dalı Harekâtı. The UN collective security mechanism, which does not function actively in the fight against terrorism, has forced states to search for other alternatives within the framework of international law. This search has made the right to self-defense, regulated by Article 51 of the UN Treaty, a basis that states frequently resort to while fighting against terrorism. When the states' practices and the Security Council decisions following the September 11 attacks are examined, it is seen that the states' right to self-defense against terrorism seems to have been recognized. In this context, the legal basis of cross-border operations that are carried out on the basis of the right to self-defense against terrorist attacks based in the country of a state but not attributable to the said state is an issue that needs to be addressed. In the first part of this study, which we tried to cover in two sections, the use of force and exceptions in international law will be included. In this context, the right to self-defense and the right of states to self-defense against terrorism will be discussed in general terms. In the second part, the Euphrates Shield and Olive Branch Operation will be evaluated in terms of the right to self-defense and its compliance with international law within the framework of UN Security Council resolutions. Turkey's use of force against ISIS and PYD/YPG in the Euphrates Shield and Olive Branch Operation justified by the right to self-defense will be addressed within the framework of accumulation of events theory, ungoverned space, and unwilling or unable state theory. Keywords: International Law, Right of Self Defense Against Terrorism, Cross-Border Operation, Operation Euphrates Shield, Operation Olive Branch.