Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NEVROZ ÇINAR
Danışman: MEHMET EMİN BARIŞ
Özet:Günümüzde toplumların, sundukları olanaklar ölçüsünde engelli bireylerin sosyal yaşama katılımını güçlendirmesi, çağdaşlık düzeyinin bir göstergesi olarak kabul görmektedir. Bu araştırma, üniversite kampüslerini kullanan engellilerin, kampüs içindeki kullanımlara erişimlerindeki problemleri ve kampüslerdeki mevcut kullanımlardaki eksikliklerin engelliler açısından irdelenmesi amacıyla yapılmıştır. Ankete dayalı olarak gerçekleştirilen çalışma, yoğunluk olarak görme ve yürüme engelliler ile tekerlekli sandalye bağımlılarını kapsamaktadır. Araştırma için seçilen çalışma alanları Ankara Üniversitesi Tandoğan Kampüsü, Gazi Üniversitesi Merkez Kampüsü, Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü ve ODTÜ yerleşkesidir. Bu kampüslerde engellilerin erişim olanaksızlıklarının belirlenmesi için kampüsü kullanan engellilere anketler uygulanmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, üniversite kampüslerinin erişilebilirliğine yönelik olarak engellilerin karşılaştıkları sorunlar, kampüsteki dış mekan kullanımlarından yararlanma ve kampüs yaşamına katılım durumları ile engellilerin bu konudaki öncelikleri hakkında verilere ulaşılmıştır. Mevcut çevredeki peyzaj erişebilirliğinin analiz edilmesi aşamasında anket haricinde, engellilerin engel türlerine göre ayrıca kısa kontrol listeleri oluşturulmuş ve gözlemler yapılmıştır. Araştırma bulguları sonucunda, üniversite kampüslerinin peyzaj erişebilirliği konusunda önemli eksiklikler barındırdığı, bu eksikliklerden dolayı engellilerin fiziksel ve sosyal çevreyle kaynaşma ve uyum sorunu yaşadıkları, kendi kendine yetebilecek şekilde rahatça erişim olanağı sağlayan tasarımlardan yoksun oldukları sonucuna varılmıştır. Fiziksel çevreye erişimin olanaksızlıklarından dolayı, psikolojik durumlarının da olumsuz olarak etkilenmesi, engelli bireylerin kendilerini toplum yaşamından soyutlamalarına neden olmuştur. Araştırma kapsamında elde edilen veriler, topluma engellilik bilincinin yerleştirilmesi ve engellilerle entegre yaşam koşullarının engelli bireyin kendini damgalanmış hissetmesine neden olmayacak tasarımlarla sağlanmasıyla, , fiziksel ve sosyal çevrede yaşam hakkının onlara geri verilmesi gerektiği sonucunu ortaya koymuştur.