Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DEMET ÇELİK
Danışman: MERAL UYSAL
Özet:Bu çalışma, ülkemizde yayınlanan dört ulusal gazetedeki köşe yazılarının toplumsal cinsiyet ve kadın eğitimi konularında değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Gazetenin bir medya türü olması, burada yayınlanan köşe yazılarının geniş kitlelere ulaşabilmesi yoluyla halkın davranış ve düşünüş biçimini etkileyebilmesi ve burada verilen mesajların halk eğitimine katkı yapması nedeniyle gazetelerdeki köşe yazılarında verilen mesajlar inceleme konusu yapılmıştır.Çalışmada içerik analizi yöntemi uygulanmış ve bu çalışma, 01. 01. 2006 ile 31. 12. 2006 tarihleri arasında yayınlanan Hürriyet, Radikal, Birgün ve Zaman gazetelerindeki köşe yazıları ile sınırlandırılmıştır. Farklı ideolojik yapılara sahip olmaları ve farklı okur kitlelerine seslenmeleri bakımından bu gazeteler özellikle seçilmiştir. Sözü edilen dört gazetede bir yıl içinde yayınlanan tüm köşe yazıları çalışma evreni olarak kabul edilmiştir. Bu evrenden örneklem olarak alınan toplam 1620 köşe yazısı, önceden belirlenen kategoriler doğrultusunda değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler önce nicel olarak verilmiş, daha sonra da bunların niteliksel analizi yapılmıştır. Köşe yazarlarının, belirlenen sekiz kategoride kadınla ilgili düşünceleri ortaya konulmuş ve gazetelerdeki benzer ve farklı noktalar karşılaştırılmıştır. İnceleme sonucunda, bu dört gazetede verilen mesajların, cinsiyetçi eğilimler ve bakış açıları taşıyıp taşımadığı araştırılmış ve bu mesajların kadın eğitimine katkısı değerlendirilmiştir.Sonuçta, değerlendirilen gazetelerde genel olarak, özde cinsiyetçi yaklaşımların sergilendiği ve kadın eğitimine ilişkin her bir gazetenin kendi ideolojik duruşu çerçevesinde mesajlar verdikleri saptanmıştır. Bu gazetelerde genel olarak `toplumsal cinsiyet eşitliğinden' söz edilse de bunun yüzeysel ve yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Zaman Gazetesinde kadınlara yönelik katı cinsiyetçi tutumlar görülmüş ve kadının eğitimi ve genel konumu, dini motifli açıklamalarla ifade edilmiştir. Hürriyet'te kadının kamusal yaşamda rahat olması, çalışabilmesi, eğitim alabilmesi gibi konularda görece cinsiyet eşitliğini destekler yorumlarla karşılaşılmış fakat bu durum, kadının ev içi geleneksel rollerini düzenli sürdürmesi kaydıyla onaylanmıştır. Hürriyet'te cinsler arası eşitsizliğin nedenleri derinlemesine sorgulanmamış ve eşitlik düşüncesi, çağdaş bir toplum olmanın temel gerekliliği üzerinden temellendirilmiştir. Radikal'de ise laik ve sol söylem doğrultusunda kadın hakları, kadının eğitimi, kadının toplumsal statüsünün yükseltilmesi vurgulanmış ve doğrudan cinsiyetçi olduğu söylenebilecek bir mesaja rastlanmamıştır. Birgün Gazetesinde ise, diğer üç gazeteden farklı olarak cinsiyetçi bir söylemin hiç görülmemesi dikkat çekici bir durum olmuştur. Birgün'de genel olarak cinslerin eşitliği ve kadının toplumsal ve ev içi alanlarda sömürüldüğü yönünde mesajlar görülmüştür. Birgün'de diğer gazetelerden farklı olarak bu toplumsal eşitsizliği yaratan nedenlere değinilmiş, sistemin sorgulanması yapılmıştır. Değerlendirilen gazetelerin tümünde birer okuyucu olan kadınların eğitimine yönelik olarak verilen mesajların yeterli ölçüde olmadığı saptanmıştır.