Tezer Özlü'nün eserlerinde yabancılaşma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ORKHAN BAKHSHIYEV

Danışman: ERDOĞAN KUL

Özet:

abancılaşma kavramı Dünya ve Türk edebiyatında birçok sanatçıyı etkilemiştir. Özellikle 2. Dünya Savaşı sonrası eserlerde daha fazla görülmektedir. 1950`li yıllardan itibaren Türk roman ve öykücülüğünde çeşitli değişiklerle izini sürdüren yabancılaşma, bireyi merkeze alarak onun geçirdiği bunalım, iletişim bozukluğu, toplumsal dışlanışın getirdiği huzursuzluğu işleyişiyle dünya edebiyatında önemli etkileri olmuş bir akımdır. Nitekim bu görüşe ait pek çok fikir ve öneri Türk edebiyatına da bu görüş temsilcilerinin edebi metinleri aracılığıyla girmiştir. Bu sanatçılardan biri olan Tezer Özlü`nün eserlerinde de “Yabancılaşma” kavramının izlerine rastlanmaktadır. Kendi yaşamından yola çıkarak, Tezer Özlü edindiği düşünceler ve yaşantılarının tesiriyle yabancılaşma kavramından etkilenmiştir. Yazarın kendi içsel bunalımları ve bu doğrultudaki edebi çalışmaları eserlerine de etki etmiştir. Toplumsal değerlere karşı çıkış, bireyleşme, yabancılaşma, varoluş, ölüm, intihar, içsel bunalımlar, korku, kaçış gibi tema ve kavramlar yazarın romanlarında bireysel bir bakış açısıyla ele alınmıştır. Anlatıcı tipi olarak büyük oranda Ben anlatıcının kullanılmasıyla otobiyografik özellik taşıyan bu yapıtlar, modernist edebiyatın örneklerinin tanınmasıyla da doğrudan ilgilidir. “Tezer Özlü`nün Eserlerinde Yabancılaşma” adını taşıyan bu çalışmada ilk olarak yazarın hayat hikâyesi ve edebi kişiliği, etkilendiği yazarlar (C.Pavese, İ.Svevo, F.Kafka) üzerinde durulmuş, “Yabancılaşma” edebiyatı hakkında genel bilgiler verilmiş ve ardından Tezer Özlü`nün eserlerinden örneklerle yabancılaşma etkisi tespit edilmiştir.