Bilgi danışmanlığı ve üniversite kütüphanelerinde bilgi danışmanlığı hizmetleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DENİZ KATIRCI

Danışman: OYA GÜRDAL

Özet:

Bilginin üretilmesi ve dağıtımında kütüphanecilerin üstlendikleri rol ve sorumluluk, bilgi ekonomisi ve bilgi toplumunda giderek daha da önemli hale gelmektedir. Bu durum, kütüphanecilere mesleki uzmanlıklarını ve becerilerini yansıtma fırsatını sunmaktadır. Kütüphaneciler toplumdaki varlıklarını, değerlerini ve görünürlüklerini sürdürmek, güçlendirmek ve diğer bilgi sağlayıcıları ile rekabet edebilmek için mesleki kodlarında var olan yeterlilik ve becerilerini yaratıcı biçimde kullanmalıdır. Bilgi danışmanlığı, danışmanlık firmalarındaki veya kütüphanelerdeki bilgi uzmanları tarafından veya kendi danışmanlık firmalarını kurmuş bağımsız bilgi uzmanları tarafından sunulan genellikle proje başına veya saatlik veya günlük olarak ücretlendirilen bilgi tabanlı hizmetleri içermektedir. Bilgi danışmanlığı, kütüphaneci/danışman ve kullanıcı/danışan arasında ortak bir amaca yönelik gerçekleştirilen iki yönlü bir iletişim, bilgi aktarımı ve işbirliği sürecidir. Bilgi danışmanlığı sürecinde, müşteri gereksiniminin belirlenmesinden uygulama sürecine kadar olan aşamaların detaylı olarak belgelendirilmesi ve süreç takibi gereklidir. Sürecin belgelendirilmesi ve geri bildirimin sağlanması, müşteriye sunulan hizmetin etkinliğinin ve danışman/danışan etkileşiminin değerlendirilmesi için önemlidir. Kütüphaneciler, bilgi danışmanlığı ile mesleki uzmanlıklarını, araştırma becerilerini, bilgiye erişim, bilgiyi düzenleme, depolama, yorumlama ve bilgi yönetimi becerilerini sosyal ve ekonomik değere dönüştürebilirler. Bilgi danışmanı rolünü üstlenebilmek için kütüphanecilerin mesleki uzmanlık, bilgi ve becerilerinin yanında girişimcilik, yaratıcılık, esneklik, inisiyatif ve risk alma becerilerine odaklanmaları gereklidir. Üniversite kütüphanelerinin, varlıklarının, değerlerinin ve görünürlüklerinin devam edebilmesi hizmetlerini yenilikçi ve yaratıcı biçimde yeniden tanımlamalarına ve değişimlere yanıt verebilmelerine bağlıdır. Kütüphanecilerden, sundukları hizmetler aracılığıyla kurumları ve kullanıcıları için değer yaratması beklenmektedir. Bilgi danışmanlığı, üniversite kütüphanelerinin sosyal, toplumsal ve ekonomik değer yaratmalarını, kurumlarının içinde ve dışında varlıklarını devam ettirebilmelerini ve görünürlüklerini arttırmalarını sağlar. Üniversite kütüphanecileri, kütüphaneci/kullanıcı etkileşimi ve özelleştirilmiş hizmet kavramını içeren geleneksel bilgi hizmetlerini bilgi danışmanlığı yaklaşımıyla yeniden değerlendirerek hem kullanıcılarının gereksinimlerini yaratıcı ve yenilikçi bir şekilde karşılayabilir hem de varlıklarını ve görünürlüklerini güçlendirebilirler. The role and responsibility of librarians in the production and dissemination of information is becoming increasingly important in the knowledge economy and information society. This gives librarians the opportunity to reflect on their professional expertise and skills. Librarians should creatively use the existing competencies and skills in their professional code to maintain and strengthen their presence, values and visibility in the community and to compete with other information providers. Information consulting includes information-based services, usually paid per project or hourly or daily, provided by information specialists in consulting firms or libraries, or by independent information specialists who have established their own consulting firms. Information consulting is a two-way communication, information transfer and collaboration process between the librarian/consultant and the user/client for a common purpose. In information consulting, it is necessary to document in detail the steps from the determination of the customer requirement to the implementation process and follow up the process. Documenting the process and providing feedback are important for evaluating the effectiveness of the service provided to the client and the consultant/client interaction. Librarians can transform their professional expertise, research skills, information retrieval, organization, storage, interpretation and managing skills into social and economic value through information consulting. To become an information consultant, librarians need to focus on entrepreneurship, creativity, flexibility, initiative and risk-taking skills, as well as their professional expertise, knowledge and skills. The sustainability of university libraries, assets, values and visibility depends on their ability to redefine their services in an innovative and creative way and to respond to changes. Librarians are expected to create value for their institutions and users through the services they provide. Information consulting, enables university libraries to create social and economic value, to maintain their presence and increase visibility within and outside their institutions. University librarians can re-evaluate traditional information services, including the concept of librarians/users interaction and customized service, through an information consulting approach that can meet the needs of users in a creative and innovative way and strengthen their presence and visibility.